احسان شیعه؛ مدیر شبکه ورزش به بهانه اتفاقات اخیر؛
فضای مجازی، تلویزیون را سوژه کرده است!
توجیهی برای اشتباهات وجود ندارد اما فضای مجازی هم انگار تلویزیون را سوژه کردهاست!
احسان شیعه مدیر شبکه ورزش این روزها بسیار تحت فشار است و به خاطر حاشیهها و اتفاقاتی که در ویژهبرنامه المپیک در این شبکه افتاده است در سر تیتر اخبار است. اولین حاشیه مربوط به اعلام شایعه مرگ احسان علیخانی بود که توسط گزارشگر بیان شد و بعد هم پخش تصویر چتتلگرام و حالا هم واکنش کارشناس علیه یکی از ورزشکاران زن اعزامی به این مسابقات . به همین بهانه با مدیر این شبکه گفتگویی داشتیم که در ادامه سوالات صریح و پاسخهای روشن و صادقانه شیعه را در ادامه میخوانید.
شروع کار برای جمعکردن این گروه به منظور پوشش برنامههای المپیک ازچه زمانی آغاز شد؟
ما برنامههای المپیکیمان را از سال قبل با برنامه «ایران به سوی المپیک» شروع کردیم که در ابتدا هفتهای یکبار صبحها به روی آنتن میرفت و امسال باکس شبانگاهی هم بهآن دادیم. «ایران به سوی المپیک» با اجرا و کارشناسی علیرضا حیدری که خود از قهرمانان کشتی است پخششد و در آن برنامه مقدمه المپیک را داشتیم و هرهفته به یکی از فدراسیونهایی که المپیکی شدند میپرداختیم و تقریبا اکثر قهرمانان المپیکی را در برنامه دعوت کردیم منجمله: لیلا رجبی و همسرش که کار خود را در المپیک به اتمام رساند، در این برنامه ورزشکاران نکات و مسائل خود در رشته ورزشی شانرا به طور مفصل عنوان کردند. همین طور قهرمانان رشتههای دیگر، تا اینکه به المپیک رسیدیم که از سه چهار ماه قبل از این رویداد ورزشی پیش تولید را آغاز کردیم، به این معنی که تدارک مناسبی را برای المپیک دیده بودیم. طراحیمان این بود که برای اولین بار در صدا و سیما به صورت بیست و چهار ساعته المپیک را پوشش دهیم کاری که الان انجام میدهیم این است که در شبکه ورزش تمام برنامههای عادی و روتین شبکه را فعلاً متوقف کردیم و به شکل بیست و چهارساعته یعنی: سه شیفت هشت ساعته صرفاً به پوشش اخبار، اطلاعات و وقایع المپیک و پخش مستقیم و ضبطی این مسابقات میپردازیم. یعنی: از ساعت هشت به وقت ریو که مسابقات به صورت زنده آغاز میشوند ما شروع به پخش زنده مسابقات میکنیم تا حدود ساعت دوازده شب. بعد از آن هم ما مسابقات ضبطی را که نتوانستیم برای مردم به صورت زنده پخش کنیم به روی آنتن می بریم.
با این اوصاف شما پیشتولید طولانی داشتید. خودتان فکر میکنید برای ساخت همچنین برنامهای به افراد کاربلد این حوزه برای برنامهسازی رسیدید؟
الان تمام بضاعت حوزه ورزش رسانه، در اختیار شبکه ورزش است یعنی: کارشناسان و گزارشگرانی که در طول سال با شبکه ورزش همکاری میکنند درحال حاضر کنار ما هستند. همانطور که میدانید ما در تمام رشتههای ورزشی گزارشکران و کارشناسانی داریم که در طول سال مسابقات ورزشی را گزارش میکنند و عمده کار آنها هم در شبکه ورزش است. حجم برنامه هایی که به صورت بیست و چهار ساعته در شبکه ورزش پخش میشوند در طول سال با شبکه دیگری قابل مقایسه نیست. بنابراین در حال حاضر همه بضاعت ورزش رسانه در شبکه ورزش بسیج شده و از تهیهکننده و نیروهای اجرایی تا همکاران پخش که به صورت بیست و چهار ساعته این برنامه ها را پوشش میدهند، حتی گزارشگرانی که در رشتههای مختلف به صورت زنده روزانه بین ۱۵ تا ۲۰ گزارشگر بر اساس جدولی که از پیش تعیین شده و ما آن را برای ورزش های مختلف طراحی کردهایم به نوبت به شبکه ورزش میآیند و مسابقات را گزارش میکنند.
در تولید و طراحی این ویژه برنامه چقدر از گروه و اتاق فکر برنامههای نامآشنای سیما مانند «نود»، «فوتبال ۱۲۰»، کمی قدیمیتر«ورزش و مردم» و... بهره بردهاید؟ چون طبق مشاهدات ما از عوامل این برنامهها که به اصطلاح در تلویزیون جواب دادهاند استفادهای نشده است.
برنامه نود که از شبکه ورزش پخش نمیشود.
بله. این برنامه از شبکه سه پخش میشود اما کادر آن حرفهایاند و در فوتبال و ورزشهای دیگر نتایج خوبی را گرفتهاند و بسیاری از آنها از افراد خیلی خوب در مطبوعات هستند که میتوانند در همه حوزهها کار کنند.
عوامل برنامه «نود» متخصص فوتبال هستند و عمدتا در این رشته کار میکنند. حوزههایی که شبکه ورزش به آنها میپردازد، متخصصان زیادی به جز شبکه ورزش در سازمان برای آنها وجود ندارد. شما فکر کنید در المپیک ورزش راگبی و فینال آنرا پخش کردیم به جز شبکه ورزش شبکه دیگری وجود ندارد که در ورزشهای خاص و گزارش آن تخصص داشته باشد، بنابراین کسانی که در شبکه ورزش مشغول پخش مسابقات المپیک هستند زبدههای ورزش در رسانه هستند. ضمن اینکه بخشی از دوستان هم به ریو اعزام شدند و در آنجا فعالیتهای خود را انجام میدهند و ما از حضورشان در برنامه استفاده میکنیم.
ملاک و معیارتان برای اعزام این افراد به ریو چه بوده است؟ خودشان داوطلب بودند یا بر اساس ملاکهای دیگری انتخاب شدند؟
یک شورای تخصصی ورزش در سازمان وجود دارد که رییس آن شورای تخصصی مدیر شبکه سه است. البته آن شورا متشکل ازکارشناسان و گزارشگران مختلف سازمان است که من هم به عنوان مدیر شبکه ورزش در آن عضو هستم. در آن شورا تصمیمگیری میشود که در حوزههای مختلف چه کسانی باید اعزام شوند. بچههای فنی، گزارشگر و خبرنگار و کارگردان و ... تخصصهای مختلفی هستند که با مشورت حوزههای مختلف سازمان در شبکههای مختلف پیشنهادات خود را اعلام میکنند که در نهایت این شورا با مشورت حوزهها و معاونتهای مختلف سازمان تصمیم میگیرد چه کسانی را اعزام کند.
کمتر از هفت روز از پوشش مسابقات المپیک میگذرد و تقریباً میتوان گفت که هر دو روز یک بار حاشیه یا یک اتفاقی را در شبکههای مجازی یا رسانههای خبری داشتیم که میتوان گفت: این اتفاقات نتیجه یک اشتباه فردی یا عدم تمرکز در عملکرد جمعی بوده است. البته شبکه ورزش در این مدت نشان داده که عملکرد خوب و طرفداران پروپا قرصی هم داشتهاست و اگر شما به عنوان مدیرشبکه بخواهید در این باره توضیحاتی داشته باشید چه توجیهات منطقی برای این ماجراها وجود دارد؟
من یک انتقادی به شما بکنم. الان که این اتفاقات روی داده است میگویید شبکه عملکرد خوبی داشته اما در این یک سال هیچ خبری از شما (اهالی مطبوعات) در این زمینه نبوده است و حالا که چنین حاشیههایی به وجودآمده به سراغ ما آمدهاید! این یک انتقادی است که من به شما و حوزه خبر دارم. اما از چند جهت میتوان به سوال شما پاسخ داد. فقط دیکته نا نوشتهاست که غلط ندارد ؛ اتفاقی که الان در شبکه ورزش میافتد تجربه جدیدی است که به صورت بیست و چهار ساعته مسابقات ورزشی را پوشش میدهیم کسانی که در این زمینه سابقه و تخصص لازم را دارند میدانند که این کار سختی های خیلی زیادی دارد و ممکن است که اتفاقات پیش بینی نشدهای هم در آن رخدهد. ثانیا: مواردی که گفتید بیشتر اشتباهات فردی بوده و ناشی از اشتباهات تصمیمگیری یا سازماندهی نبوده است .اشتباهی که در مورد مهدی توتونچی رخداد مربوط به یک تصمیمگیری لحظهای و غلط خودش بود، وی مجری کم سابقهای نیست. توتونچی سالهاست که در شبکه ورزش و شبکه سه برنامه های مختلف زنده را اجرا کردهاست و برنامههای ورزشی حوزه تخصصی اوست. اینکه آن اشتباه در آن لحظه از جانب وی رخداد اصلاً قابل توجیه نیست یعنی: کاملا غیر حرفهای است اما به هر جهت این اتفاق رخ داد و بعد از آن هم عذرخواهی او را روی آنتن داشتیم. مورد سوم هم که راجع به لیلا رجبی بود، البته تهیهکننده و مجری در مصاحبههایی صحبتکردند، این نظر شخصی کارشناس بوده و موضع شبکه ورزش را اعلام نکردهاست چرا که شبکه ورزش چنین موضعی ندارد اما اگر کارشناسی نظرش را در شبکه ورزش این طور عنوان کردهاست ممکن بود در شبکه دیگری این اتفاق بیافتد به همین دلیل شخص کارشناس باید شخصا پاسخگو باشد.
ما آن فیلم را چندینبار دیدیم . مجری کارشناس را همراهی کرد و گفت: که ای کاش ورزشکارمان این قدر خونسرد نباشد و در واکنش به کلمه مورد استفاده کارشناس، خندید ؛ پس همه چیز گردن کارشناس نیست و واکنش لحظهای مجری هم اشتباه بود.
بله. در این مورد با شما موافقم که مجری در لحظه واکنش درستی را از خود بروز نداد. میتوانست واکنش بهتری را نشان دهد اما بلافاصله بعد از چند دقیقه واکنش خود را اصلاح کرد و مطالبی راجع به رجبی توضیح داد. ضمن اینکه شبکه ورزش که این همه انتقاد از آن میشود تنها شبکهای است که در یکی دو ماه اخیرلیلا رجبی در آن حضور پیداکرده است یعنی: در آخرین ساعاتی که در ایران بود و همان شب پرواز داشت برای خارج از کشور و اردو در برنامه حضور پیداکرد. به هر صورت او به همراه همسرش و به عنوان یک ورزشکار المپیکی در شبکه حاضر شد و موضع شبکه ورزش در بحث حمایت از ورزش و ورزشکار مشخص است اما اینکه شما میگویید هر دو سه روز یک بار حاشیه درست شده است را قبول ندارم.
البته به یک حاشیه هم اشاره نکردید. همه ما میدانیم فضای مجازی و تلگرام قابلیت پنهانکردن روی صفحه را دارد و کسی که در اتاق رژی است و مسئول انفورماتیک باید از تلگرام یا اپلیکیشنی که باز است مراقبتکند. آن پیام میتوانست چیزهای دیگری هم باشد که روی آنتن رفتنش اصلاً به مصلحت سازمان نبود. شما این موضوع را قبول دارید ؟
بله. این حرف درستی است. اپراتوری که با لب تاپ کار میکند باید از تلگرام خودش مراقبتکند و جای توجیهی ندارد.
شما با شخص مورد نظر برخورد کردید ویا تنبیهی متوجه او شد؟
بله. به طور حتم این اتفاق میافتد اما شما خیلی به دنبال جزئیات آن و اینکه افراد را چطور تنبیه میکنیم نباشید!
شما کارشناسان را چطور انتخاب کردید؟ با توجه به اینکه این افراد باید با آنتن و فضای برنامه و تلویزیون آشنا باشند.
این کارشناسان بار اول نیست که به تلویزیون میآیند. وقتی به سوابق آنها توجه کنیم، می بینیم که اولا در تلویزیون حضور داشته و خودشان ملیپوش کشور بودهاند و آدمهای بیسابقهای در این حوزه نیستند به طور قطع اگر ما همچین موضوعی را پیشبینی نماییم ازآنها دعوت نمیکنیم. اگر بدانیم کارشناس با جمله یا کلمهای، ورزش و ورزشکار مارا تضعیف میکند هرگز از او در برنامه دعوت نمیکنیم.
باتوجه به پوشش بیست و چهار ساعته مسابقات سازمان چقدر به لحاظ سختافزاری، استودیوی مناسب ، نیروی اجرایی و ... با شما همکاری کردهاست؟
شاید الان که در میانه المپیک هستیم خیلی وقت این نباشد که راجع به کمبود امکانات صحبت کنیم ولی امکاناتی که ما در اختیار داریم در مقایسه با دیگر کشورهای ورزشی فاصله زیادی دارد . حداقل حرفی که در رابطه با این موضوع میتوانم بگویم همیناست که از نظر امکانات و تجهیزات خیلی فاصله داریم.
چنین مواری به طور قطع روی شما که تنها پاسخگوی شبکه هستید و دستاندرکاران تأثیر منفی می گذارد، این طور نیست؟
ما پذیرفتهایم که در این سیستم کارکنیم. همه تلاش من و همکارانم ایناست که همه با همین امکاناتی که در اختیار داریم بهترین کار ممکن را برای مردم انجام دهیم.
در پخش این مسابقات نقش ناظر پخش را نمیتوان نادیدهگرفت. چقدر آنها با شما همکاری داشتند و دارند؟
فشار خیلی زیادی روی دوستان ناظر پخش وجود دارد. کمااینکه روی تهیهکنندگان و مجریان وبقیه عوامل ذیربط نیز در این دوره فشارکاری بسیار زیادی وجود دارد و همه تلاششان را برای این کار انجام میدهند.
با توجه به حواشی به وجود آمده و عدم نتیجهگیری خوب ورزشکاران اعزامی به المپیک ریو، مردم بیشتر از اینکه پیگیر ورزشکاران و خبرهای ورزشی باشند به دنبال شبکه ورزش و اتفاقات آن هستند. این مسئله کار شما را سختتر نمیکند؟
وقتی رسانههای مجازی تا این حد گسترش پیدا کنند ما در سیبل قرار میگیریم و انتظار این اتفاقات را همیشه داریم. تلویزیون همواره یک سوژه برای رسانههای مجازی بودهاست. بنابراین خیلی دور از انتظار نیست، البته خوشحال میشویم که اشتباهات ما از زبان دیگران گوشزد شود و ناراحت نمیشویم.بیشتر تلاش میکنیم که اشتباهات را به صفر برسانیم.
بعد از بازگشت لیلا رجبی به کشور برنامهای برای دعوت او به شبکه دارید؟
به طورحتم بله. همچنان که در گذشته، وی را در برنامههای شبکه ورزش دعوت کردهایم. ما همه ورزشکارانمان را مورد تجلیل قراردادهایم. اگر به برنامههای هفته گذشته توجه کنید ورزشکارانی که در ریو نتیجه نگرفتهاند در استودیوی ریو دعوت شدهاند، مجری با آنها صحبت کرده و از همگی تجلیل شدهاست ودر برنامه اعلامکردیم همین که ورزشکاران ما توانستند به المپیک راه پیدا کنند برای ما با ارزش است. در هر صورت اینها قهرمانان ما هستند هرچند که نتیجه نگرفته باشند نگاه ما به ورزشکاران همین بوده است.
تغییر مدیریتهای اخیر در سازمان و شبکهها ، شبکه ورزش را هم تحتالشعاع قرار میدهد یا خیر؟
ما فعلا درگیر المپیک هستیم و به بهترین شکل ارائه برنامهها فکر میکنیم به همین خاطر به تغییرات فکر نمیکنیم. در واقع این موضوع در حوزه کلان سازمان است.
دراین رابطه به شما چیزی ابلاغ نشده است؟
خیر. بگذارید در پایان یک بار دیگر بگویم. انتظار این بود که اگر شبکه ورزش در یک سال اخیر بینندگانش را سه برابر کردهاست کمی زودتر به یاد این شبکه بودید نه حالاکه چند اتفاق رخ داده است.