یوونتوس آلگری؛ ایده های یک ذهن درخشان

به گزارش "ورزش سه"، بانوی پیر همچنان شاد و جوانانه می تازد. برد برد برد. پشت سر هم. شش سال پشت سر هم تاختن و بردن و قهرمان شدن. نتایجی که آنها را به چنان ثروتی رسانده که توانستند رونالدو میلیون میلیون میلیون یورویی را در هوا بزنند. و خوب در این میان تیم از لحاظ تاکتیکی هم غنی و متنوع و الهام بخش بازی می کند. کاشته شده توسط کونته. خوب نگهداری شده توسط آلگری. مردی که برخلاف میلان، در تورین نشان داد که چقدر به "سبک چیست و تاکتیک چگونه بازی می شود" دانا است. مردی که حالا در چهارمین فصل هدایت یوونتوس، تیمی را ساخته که جدی تر از همیشه و پر تب و تاب تر از همیشه گزینه قهرمانی چمپیونز لیگ است. جدی و پرتب و تاب چون ایده های تاکتیکی درخشانی درون این تیم موج می زنند. آنچه که نوشتن در موردش مطمئنا ما را به پاسخ پرسش جذاب و آموزشی یوونتوس آلگری چگونه بازی می کند نزدیک تر خواهد کرد.

نوع بازی که به طور خاص توسط آلگری به دو شکل برای تیم تعریف شده است. "بازی استعداد های فردی" و "بازی تاکتیک های تیمی". خوب اینجا وقتی از بازی استعدادهای فردی حرف می زنیم دقیقا منظورمان چیست؟ آیا داریم در مورد آزادی عملکرد صحبت می کنیم؟ یا به بازی عملکرد بر اساس نیاز تیم اشاره داریم؟ و یا حتی بازی عملکرد صددرصد تعریف شده را مد نظر قرار داریم؟ در واقع می توان گفت هیچکدام. آنچه که از طریق تفکرات آلگری در بحث ایده بازی استعداد های فردی به تیم تزریق شده حاوی این گزاره بسیار مهم برای بازیکنان می باشد: "عملکرد بر مبنای انجام صحیح ترین کار ممکن به نسبت توانایی بازیکن".

اما این عملکردهای صحیح چه هستند؟ از بونوچی در قلب خط دفاع می توانیم استارت بزنیم. بازیکنی که ماموریت انتقال صحیح و ساده توپ به خط هافبک را دارد. اما گاهی به علت تاکتیک دفاع منطقه ای بین گپ ها توسط تیم حریف و به طور خاص به علت چینش یک دیوار مستحکم و فعال و دونده و فضا بند بین خط دفاعی و هافبک یوونتوس، بخش طراحی حمله تیم با مشکل مواجه می شود. مشکل به خاطر نبود راه ارتباطی با خط هافبک. اما نه مشکل به خاطر نبود راه حل، بلکه اینجا آلگری عقیده دارد که اگر بازیکن از استعداد های فردی اش بهره بگیرد می تواند یک عملکرد صحیح را ترتیب بدهد. می تواند طراحی حمله را صحیح انجام دهد. و خوب این عملکرد صحیح به نسبت توانایی برای بونوچی یعنی اینکه وی یک استارت بیست سی متری پا به توپ به جلو می زند و سپس یک پاس طولی خط شکن برای مهاجمان آماده در یک سوم هجومی ارسال می کند. این یعنی بازی استعداد های فردی. این یعنی راه حل سازی با توانایی که داری. این یعنی راه حل فردی در ادامه راه حل تیمی و برای تیم. و بله این کاری است که بونوچی بارها و بارها در طول مسابقه های مختلف انجام می دهد. 

در سمت راست یووه و برای فول بک این تیم یعنی کانسلو هم ما بازی استعداد های فردی برای راه حل سازی را می بینیم. در واقع توجه ویژه به استعداد های فردی برای مرحله طراحی حمله از اصول تیم است. به همین دلیل وقتی حریف با هوشمندی کناره ها را پرس می کند ما با آزادی اختیار کانسلو در کات دادن به بازی مواجه می شویم. استارت سریع پابه توپ مورب از جناح راست به سمت عمق زمین و سپس یک پاس بلند مورب به پشت یا جلوی مدافع راست حریف برای رونالدو یا ساندرو. این گزینه همیشه در دسترسی است که با توجه به توانایی های کانسلو می توان انجام داد. در سمت مقصد کانال نیز، ساندرو هنگامی که جلوی مدافع حریف صاحب توپ می شود تماما آزادی بازی فانتزی با توجه به توانایی هایش را دارد. چرا که وی عموما کارکردهای تهاجمی اش در یک سوم هجومی و با دریبلینگ و سرعت نمود پیدا می‌کند. یعنی فعالیت مثبت در بخش توسعه حمله. ما کمتر ساندرو را می بینیم که در بخش طراحی حمله تولید سرویس کند.

جلوتر از خط دفاعی پیانیچ قرار دارد. رجیستا تیم. وظیفه اصلی: ریتم را به نفع تیم دستکاری کردن. وظیفه ویژه: تشخیص نوع حمله با پاس های کوتاه یا بلند به نسبت نوع پرس حریف. در واقع وقتی بازی یوونتوس را می بینید به شدت به این نکته توجه داشته باشید که تمام سرویس های حمله ای تیم با هر شکل و فرمی برخواسته از اراده پیانیچ است. اراده ای که در بحث تغییر کانال های حمله ای به اراده آزاد هم تبدیل می شود چون آلگری به خوبی پی برده است که هافبک بوسنیایی تیم در بحث تغییر مسیر حمله از نوابغ میانه میدان معاصر است. تغییرات غافلگیر کننده که کاملا حریف را در بهت فرو می برد. البته خوب همیشه کنار چنین بازیکنی شما به یک متیودی هم نیاز دارید. هافبک باکس تو باکس تیم که مسئولیت عمیق کردن بازی تیم را به عهده دارد و این کار را با استارت ها و دوندگی های بی امانش در فضاهای مختلف جلوی توپ انجام می دهد و خوب همین باعث می‌شود که پیانیچ برای تغییر مسیرهای ناگهانی با کمبود گزینه مواجه نشود

ضمن اینکه خود متویدی در بازی درون باکس حریف هم نقش فزاینده را به عهده دارد. یعنی کسی که با اضافه شدن به مهاجمان باعث برتری عددی در برابر مدافعان می شود. 

با اضافه شدن به دو مهاجم تیم یعنی رونالدو و مانزوکیج. با این طرح که رونالدو به فضای بین دو مدافع آخر می رود و آنها را به خود هنگام سانترها مشغول می کند، متیودی برای توپ های دوم و پاس های کات بک جایگیری می کند و مانزوکیج هم بدون دردسر و به لطف سرگرم سازی رونالدو به تیر دوم رفته و ضربه سر را می زند. در واقع در حالی که با وجود استخدام رونالدو همه انتظار داشتند که مانزوکیج از لحاظ میزان گلزنی افت کند اما وی با هوشمندی آلگری در چگونگی بهره بردن از قدرت رونالدو و با بهره‌برداری از بت بودن رونالدو برای مدافعان، حتی نسبت به فصل قبل گل های بیشتری هم به ثمر رسانده است. 

البته باید همینجا یک پرانتز مهم را باز کنیم که این پلن فقط یک پلن ثانویه در بازی روی سانترها در محوطه جریمه است و گرنه قانون حمله ای یوونتوس در این فصل از نظر هدف شناسی یک تعریف ساده دارد: رونالدو بهترین گزینه برای دریافت پاس در یک سوم هجومی است و تمام. این ایده بنیادی حملات تیم بر مبنای رونالدو است. چه وقتی که در سمت چپ به او پاس داده می شود تا باکس را برای خود یا هم تیمی ها باز کند. چه وقتی پشت مرکزی باکس دریافت توپ می کند تا از قدرت شوتزنی اش در لحظه استفاده کند. و چه وقتی در محوطه جریمه قرار است فقط نقش یک مهاجم سرگرم کننده را بازی کند، در تمام این شکل ها هدف اصلی نفوذ با تاثیر مطلق رونالدو توضیح داده می شود و این به هیچ وجه یک اتفاق در لحظه نیست، بلکه قراردادهای تاکتیکی تیم در تمرینات بارها و بارها این عهدنامه را امضا می کنند.

تا اینجا از بخش های طراحی حمله و تمام کنندگی حمله صحبت کردیم، و حالا نوبت چگونگی توسعه دادن حمله توسط یووه است! مردان آلگری حدود هفتاد درصد حملات را از طریق فلانک ها و با محوریت ساخت مثلث ها و مربع ها به نفوذ ختم می کنند. اما کار آنها یک تفاوت جدی با بقیه تیم ها دارد. اکثر تیم ها در مناطق یک سوم دفاعی و خاصه یک سوم میانی از پاس های کاملا ساده و هندسه های کاملا ساده خطی استفاده می کنند تا توپ را به یک سوم هجومی انتقال دهند و سپس در آن منطقه بازی های ترکیبی را اجرا کنند. خوب اینجا یک مشکل اساسی وجود دارد. یک سوم هجومی شما یعنی یک سوم دفاعی حریف با بیشترین ازدحام و تراکم و در این وضعیت درصد صحیح اجرا کردن یک مثلث حتی، به یک از هفت و چه بسا بیشتر با سختی می رسد. اینجا یوونتوس از یک کار متفاوت استفاده می کند: اجرای هندسه های ترکیبی در قسمت جلویی یک سوم میانی. از طریق این اقدام که به محض ورود توپ به زمین به جای پاس های ساده از بازی ترکیبی در کناره ها استفاده می شود اگر شما بتوانید از لایه اول دفاعی حریف عبور کنید آن هنگام در جلوی زمین به جای تاخیر و عرض، سرعت و طول و فضای بیشتر را جلوی خود می بینید. و این هدیه ای است که به خاطر جداسازی خط های دفاعی حریفان رقم می خورد. یووه اجازه نمی دهد که خطوط با نزدیک شدن به هم از فشردگی استفاده کنند، بلکه هر خط را، هر پست را در منطقه خود شکست می دهد و جلو می رود. البته مسلم است که این کار ریسک بالایی هم دارد چون شما در همان میانه زمین به جای پاس های ساده از پاس های کلیدی استفاده می کنید ولی خوب آلگری با تمرینات صحیح تا جای ممکن این ریسک را به حداقل رسانده و امروزه آمار 22 حرکت خلاق از جناحین در هر بازی برای تیم ثبت می شود. 

البته خوب اینجا می توانیم با اشاره به همین موضوع وارد بحث دفاع یوونتوس شویم. با اشاره به اینکه وقتی بازیکنان از این بازی های ریسکی استفاده می کنند و مالکیت توپ به نفع حریف تغییر می کند، برنامه انتقال از حمله به دفاع تیم چه متدی را در پیش می گیرد؟ 

در مرحله انتقال از حمله به دفاع به شدت تیم وابسته به بازی پوششی و پرفشار بونوچی و کیه لینی است. در واقع یووه به محض از دست دادن توپ اقدام به کانترپرس محکم و همه جانبه نمی کند بلکه سریع یک دیوار عرضی یک دو سه چهار نفره جلوی توپ ایجاد کرده و با فشار بازیکن را مجبور به بازی به عقب و یا در عرض کرده و حریف را به تاخیر می اندازد. در مواقعی هم که حریف برابر این فشار از پاس های بلند به جلو استفاده می کند حالا اینجا نوبت پرس تمام زمین و محکم و تخریبی بونوچی و کیه لینی روی توپ است که با توجه به قدرت پیش بینی این دو بازیکن اکثرا درست از آب در می اید. به زبان ساده‌تر دو نفره کل هشت نفر را پوشش می دهند، دو نفره کل فضاهای پنج گانه را پوشش می دهند، دو نفره کل مهاجمان فرار کرده حریف را پوشش می دهند، دو نفره توپ را پوشش می دهند. این یعنی توتال زونال مارکینگ. یعنی دفاع همه کس و همه چیز و همه ابزارهای حریف. همه و همه و همه. البته خوب در کنار این استراتژی برای انتقال از حمله به دفاع، یک شبه تاکتیک دیگر هم به صورت خطاهای جزئی فنی روی بازیکن صاحب توپ حریف در این فاز انتقالی در جلوی زمین از طریق بازیکنان یووه رقم می خورد. البته خطاهایی که کارت زرد برای تیم به ارمغان نیاورد.

این اندازه از قدرت و کیفیت را ما در ساختار دفاعی تیم نیز به هنگام دفاع سازماندهی شده می بینیم. ساختاری که در یکی از وضعیت ها به 4-4-2 شیفت می کند و متیودی با دوندگی و پرس مستمر کمبود های رونالدو در پوشش مناطق را جبران می کند. این در حالتی است که دیبالا بازی نباشد. چرا که وقتی دیبالا در ترکیب قرار می گیرد عملا بازیکنان ضعیف در دفاع به دو نفر تبدیل می شوند. در این حالت آلگری از نسخه دفاعی 4-3-2-1 استفاده می کند و سه نفر جلو را به جای چینش عرضی که با یک پاس حذف شوند چینش طولی کرده و خوب اینجا به رغم ناتوانی هایشان باز حداقل حریف مجبور است از دو پاس برای عبور استفاده کند و این باعث می شود که بازیکنان بیشتری در عقب حضور پیدا کنند و حریف نتواند با زوم روی عقب دفاعی یوونتوس برتری عددی ایجاد کند.

اما چیزی که برای ما اینجا حائز اهمیت است این می باشد که بلوک دفاعی یوونتوس به قدری با کیفیت است که چه با هفت نفر و چه با هشت نفر همیشه بازدهی کمی بالایی را به ثبت می رساند. آنچه که به طور عمده از دو دلیل شکل می گیرد. اول اینکه بلوک دفاعی در تمام حالت ها و وضعیت ها و فشارها و تاکتیک های حمله ای حریف، نظم منطقه ای خود را کامل و دقیق حفظ می کند و این یعنی در تمام حالت ها و وضعیت ها و فشارها و تاکتیک های حمله ای، مناطق و خطوط ارتباطی حساس و کلیدی توسط مردان آلگری آشغال هستند و باید توجه کرد که این به شدت یک راز پایه ای برای موفقیت دفاعی است. یک راز مدرن و خوب دلیل دوم هم یک راز کلاسیک می باشد که آلگری با دانایی و حرفه ای گری دست به تلفیق آنها، دست به تلفیق سنت و مدرنیته زده است. راز دوم به این صورت که بازیکنان بلوک دفاعی یووه به طور ویژه و کاملی بازیکنان با قدرت بدنی بالا هستند و خوب مدافعی که قدرت بدنی نداشته باشد مانند مار بدون زهر می ماند. اما در تیم یوونتوس زهر مدافعان به اندازه ای عالی بالا است و همین باعث می شود که اکثریت دوئل های فردی را ببرند. پس اینجا چه اتفاقی می افتد: با نظم دوئل تیمی را می بری و با قدرت بدنی دوئل فردی.

قدرت دفاعی که تیم را در بحث ضدحملات هم بسیار خاص کرده است. ضدحملاتی که تماما طبق قانون "کار درست در زمان درست در مکان درست" اتفاق می افتند و آلگری به طور ویژه ای تلاش کرده که از وابستگی تیم به یک ایده در ضدحملات جلوگیری کند و تیم همواره چند گزینه را در در جیب داشته باشد. پاس مستقیم عمقی به محض توپگیری برای رونالدو. پاس به کوادرادو و حرکت وی و سپس بازی با رونالدو و مانزوکیج. پاس به داگلاس کاستا و استارت شصت هفتاد متری پابه توپ وی. اینها چند متد اصلی چگونگی ضدحمله زدن تیم می باشند و خوب اکثرا هم به خلق موقعیت تبدیل می شوند. تا به اینجای فصل یووه با همین متدها شش گل به ثمر رسانده است.

به طور خاص اگر در پایان بخواهیم یک نتیجه گیری را در مورد "فرم و شکل و سطح" بازی یوونتوس 2019 داشته باشیم باید گفت که تیمی که هم "چه" بازی را به خوبی تفسیر کرده و هم "چگونگی" بازی را. یعنی هم اصالت تاکتیکی مدنظر خود را برای نمایش به عرضه می رساند و هم از وابستگی به قالب های گاها به بن بست رسیده در یک بازی با خلاقیت ها رهایی می یابد. و این حاصل توانایی بازیکنان و دانایی سرمربی است و این تیمی را به روی سن آورده که می توان با دستگاه فتوکپی به سراغش رفت.

مجتبی مرشدنژاد