تاریخچه رقابتهای کوپا آمه ریکا

    چهل و سومین دوره قدیمی ترین تورنمنت بین المللی فوتبال در تاریخ دنیا، روز شنبه و با مصاف دو تیم آرژانتین با بولیوی که افتتاحیه این رقابتهاست آغاز می شود. رقابت های قهرمانی آمریکای جنوبی، در حال حاضر قدیمی ترین تورنمنت دنیاست که از سال 1916 دنبال می شود ولی در عین حال تاریخچه پر پیچ و خمی دارد رقابت بین المللی بین تیمهای آمریکای جنوبی در سال 1910 آغاز شد ولی اولین دوره رسمی رقابت در سال 1916 و برای جشن گرفتن صدمین سالگرد استقلال آرژانتین برگزار شد. شیلی، اروگوئه و برزیل به میزبانشان پیوستند تا این 4تیم برگزار کننده تورنمنت تیمهای ملی آمریکای جنوبی باشند.
اروگوئه اولین قهرمان این رقابتها بود که با کسب تساوی بدون گل در دیدار فینال و با یک امتیاز بیشتر در جدول کلی، قهرمان این رقابتها لقب گرفت موفقیت این تورنمنت باعث شد تا فدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی (کونمبول) تصمیم بگیرد تا این تورنمنت به صورت سالانه دنبال شود و اروگوئه به عنوان میزبان دوره دوم این رقابتها انتخاب شد و بار دیگر به عنوان قهرمانی رسید. شیوع بیماری آنفولانزا باعث شد تا این تورنمنت در سال 1918 لغو شود ولی پس از آن و برای سه سال این تورنمنت سالانه با حضور 4 کشور برگزار شد و برزیل در سال 1920 اولین قهرمانی اش را کسب کرد و به مونوپولی اروگوئه پایان داد پاراگوئه پنجمین کشوری بود که در سال 1921 به این تورنمنت وارد شد و البته شیلی کنار رفت.
آرژانتین اولین قهرمانی اش را به دست آورد و بدین ترتیب،آرژانتین،برزیل و اروگوئه حکمفرمایان سالهای اولیه این تورنمنت بودند.در سال 1926 بولیوی برای اولین بار وارد این تورنمنت شد و البته آنها حتی نتوانستند یک امتیاز کسب کنند چرا که اروگوئه درآن تورنمنت خوش درخشید و ششمین قهرمانی اش را کسب کرد در سال 1927 این تورنمنت به منزله بازیهای مرحله مقدماتی المپیک 1928 بود و پروبرای اولین بار در این تورنمنت شرکت کرد.آرژانتین برای اولین بار دو قهرمانی متوالی به دست آورد رقابتهای جام جهانی تاثیر زیادی بر این رقابتها داشت و رقابت شانه به شانه آرژانتین و اروگوئه آغاز شد والبته اروگوئه همچنان حاکم مطلق آمریکای جنوبی بود.
این رقابت به صورت دو سالانه در سالهای 1935 و 1937 دنبال می شد و آرژانتین توانست با برد 0-2 برزیل به پنجمین عنوان قهرمانی اش برسد. در سال 1939 قهرمان جدیدی به لیست قهرمانان کوپا آمه ریکا اضافه شد و پرو که میزبانی این رقابتها را برعهده داشت برای اولین بار به قهرمانی رسید. در آن دوره اکوادور برای اولین بار در این تورنمنت شرکت کرد. در سال 1941 به قهرمان این تورنمنت جایزه ای اختصاص نیافت ،چرا که به مناسبت چهارصدمین سالگرد تاسیس شهر سانتیاگو در شیلی برگزار شد.
این تورنمنت در سال بعد دنبال شد و اروگوئه قهرمان این رقابتها شد و البته در طول 3 سال به خاطر جام جهانی دوم متوقف شد. در طول سالهای 1945 تا 1947 این تورنمنت سالانه برگزار شد و آرژانتین به سه قهرمانی پیاپی دست یافت و بعد از آن برزیل برای دو سال قهرمان شد.بی نظمی دربرگزاری این رقابتها باعث شد تا وقفه ای 4 ساله در برگزاری این بازیها بیفتد و بعد از آن پاراگوئه برای اولین بار در سال 1953 قهرمان این رقابتها لقب گرفت.بعد از آن وقفه ای دو ساله ایجاد شد و بعد از آن بود که این تورنمنت برای سه سال پیاپی دنبال شد و بعد از آن هم دوباره وقفه ای سه ساله در سال 1959 ایجاد گردید.پله آقای گل این رقابتها شد؛ آرژانتین در بازی فینال با برزیل مساوی کرد و در نهایت با یک امتیاز بیشتر قهرمان این رقابتها شد. در کمال تعجب این رقابتها تنها 6 ماه بعد برگزار شد و اصلا هم جدی گرفته نشد. تنها 4 تیم به اکوادرو سفر کردند و یکی از این تیمها که برزیل بود بازیکنانی را به این تورنمنت فرستاد که از ایالت پرنامبوکو بود.
اروگوئه در این تورنمنت به دهمین قهرمانی اش دست یافت. بعد از آن بود که این رقابتها به صورت چهارسال یک بار برگزار شد و بولیوی تنها قهرمانی اش را در دوره ای که میزبان بود به دست آورد.

   در سال 1967 این تورنمنت برای اولین بار مرحله مقدماتی داشت و شیلی و پاراگوئه با غلبه بر کلمبیا و اکوادور به این تورنمنت رسیدند و اروگوئه برای یازدهمین بار، قهرمان این رقابتها شد. رقابتهای قهرمانی آمریکای جنوبی بعد از وقفه ای هشت ساله در سال 1975 دنبال شد و با نام کوپا آمه ریکا و ساختاری جدید دنبال شد. بعد از تاریخچه ای نامنظم و سرگردان، مسئولان کونمبول، فرمت جدیدی را ارائه کردند تا هر ده تیم حاضر در این رقابتها در بازه ای سه ماهه در خانه و خارج از خانه دنبال شوند تا بدین ترتیب تیمهای برنده به مرحله نیمه نهایی برسند. قهرمان این دوره از رقابتها تیم پرو بود که سه سال بعد در جام جهانی اسکاتلند را تحقیر کرد. آنها با شکست دادن کلمبیا در دیداری پلی آف توانستند به دومین قهرمانی شان برسند. آرژانتین در سال 1979 رقابتها را در قعر گروه بی به پایان رساند و بعد از برزیل و بولیوی سوم شد. پاراگوئه برای اولین بار قهرمان شد و با پیروزی مقابل شیلی با نتیجه 1-3 جام قهرمانی را بالای سر برد.در سال 1983 اروگوئه به دوازدهمین قهرمانی اش رسید و با شکست دادن برزیلی که زیکو در آن بود، به قهرمانی رسید.

 کونمبول در سال 1987 تصمیم گرفت تا این تورنمنت در بازه ای سه هفته ای در یک کشور برگزار شود. این رقابتها هر دوسال یک بار، در یکی از 10 کشور شرکت کننده انجام می شد. آرژانتین میزبان اولین دور از رقابتها با فرمت جدید بود. شیلی هم با شکست دادن 0-4 برزیل شگفتی این رقابتها شد ولی درنهایت اروگوئه در دیدار فینال این تیم را شکست داد.

  درسال 1989 در برزیل، فرمت دیگری برگزار شد و این بار ده تیم شرکت کننده در دو گروه 5 تیمی کار را دنبال کردند و دو تیم برتر هر گروه به مراحل بالاتر راه یافتند.  برزیل بعد از قهرمانی در جام جهانی 1970 مکزیک بار دیگر توانست در کوپا آمه ریکا به قهرمانی برسد. ببتو با شش گل توانست به تیمش کمک کند تا برای اولین بار در 40 سال اخیر به جام برسد. در سال 1991 آرژانتین به ناکامی های اخیرش پایان داد و توانست به سیزدهمین قهرمانی اش دست بیابد؛ آنها در سال 1959 برای اولین بار قهرمان شد و باتیستوتا یکی از ستاره های این تیم بود.

  در رقابتهای سال 1993 اکوادور، بازهم تغییراتی در این تورنمنت اعمال شد و تعداد تیمهای حاضر در این رقابتها به 12 تیم افزایش یافت. کونمبول از تیمهای مکزیک و آمریکا دعوت کرد تا در این رقابتها شرکت کنند. دو تیم برتر هر گروه و دو تیم برتری که در رده های سوم قرار گرفتند هم به مرحله بعدی رسیدند و هشت تیم مرحله نهایی بودند. مکزیک در اولین سال حضور در این تورنمنت به عنوان یکی از دو تیم برتر رده سوم، به مرحله یک چهارم نهایی راه یافت و در نهایت به فینال رسید و مقابل آرژانتین قرار گرفت. آرژآنتین با برد 1-2 توانست به آخرین قهرمانی اش در این تورنمنت که چهاردهمین قهرمانی اش هم بود، دست یافت.

  درتورنمنت سال 1995، این تورنمنت در اروگوئه برگزار شد و این درحالی بود که 12 ماه قبل از آن جام جهانی در کشور آمریکا برگزار شده بود. آمریکا در کوپا آمه ریکا درمرحله نیمه نهایی با نتیجه 0-1 مغلوب برزیل شدند. آرژانتین در دیدار فینال و در ضربات پنالتی مغلوب برزیل شد تا از رسیدن به جام قهرمانی دیگری محروم بماند.

   در سال 1997 این تورنمنت در بولیوی برگزار شد و برزیل در دیدار فینال توانست با نتیجه 1-3 تیم میزبان را شکست دهد . در سال 1999 پاراگوئه مقابل ژاپنی قرار گرفت که به عنوان اولین تیم غیر آمریکایی در این

تورنمنت شرکت می کرد ولی این بار تنها توانست با تساوی مقابل بولیوی تنها یک امتیاز کسب کند. درمرحله گروهی شاهد بازی تماشایی بین کلمبیا و آرژانتین بودیم که در آن مارتین پالرمو سه ضربه پنالتی را از دست داد و بدین ترتیب تیمش با نتیجه 0-3 مغلوب شدو بدین ترتیب در مرحله یک چهارم نهایی مقابل برزیل قرار گرفت.

    در سال 2001، این تورنمنت در کلمبیا برگزار شد و البته مشکلات فراوانی داشت.مشکلات سیاسی در این کشور باعث شد قرار شود تا برگزاری این تورنمنت به ونزوئلا منتقل شود ولی در آخرین لحظات بار دیگر میزبانی در اختیار کلمبیا قرار گرفت. با توجه به نگرانی هایی که درمورد امنیت جانی بازیکنان وجود داشت تیم ها و آرژانتین این تورنمنت را ترک کردند. تیم هندوراس در آخرین لحظات جانشین کانادا شد و یکی ازپدیده های این رقابتها شد و توانست در مرحله یک چهارم پایانی برزیل را با نتیجه 0-2 شکست دهد.کلمبیا هم برای اولین بار توانست با شکست دادن 0-1 مکزیک در فینال قهرمان این تورنمنت شود.

  پیش از برگزاری تورنمنت در سال 2004 در پرو، وقفه ای سه ساله در برگزاری این رقابتها افتاد .

آخرین باری که این تورنمنت برگزار شد، در سال 2007، ونزوئلا میزبان این رقابتها بود و این تیم با صعود به مرحله یک چهارم پایانی در اولین بار در تاریخ این رقابتها، توانست نظر مثبت هوادارانش را جلب کند و البته

درنهایت توسط اروگوئه از گردونه رقابتها کنار رفت. برزیل در این تورنمنت روند موفقیت آمیزی را پشت سر گذاشت و در 5 دیدارش در این تورنمنت به 4 پیروزی رسید و آرژانتین را هم در دیدار فینال با نتیجه 0-3 شکست داد تا جام قهرمانی را به خانه ببرد.