آنالیز: کابل نامرئی اتصال جهانبخش و طارمی!

به گزارش ورزش سه، سریع‌ترین صعود تاریخ به جام جهانی. این صفت در حالی به تیم ملی ایران زیر نظر دراگان اسکوچیچ تعلق می‌گیرد که در زمان انتصاب این مرد کروات به عنوان سرمربی تیم ملی، تردیدهای زیادی پیرامون عملکرد او وجود داشت. 

با این حال دراگان و کادرش بعد از عبور ایران از پیچ سخت ۴ بازی دور ما قبل نهایی مقدماتی، در مرحله‌ی نهایی هم با بردن ۶ دیدار از ۷ دیدار نخست و درو کردن امتیازات، به راحتی به جام جهانی صعود کردند و شادی را به خانه‌‌های مردم ایران آوردند. 

ایران در هفتمین بازی خود و در حضور ۱۰ هزار تماشاگر میزبان عراقی بود که ۷ بازیکن خود را به دلیل ابتلا به کرونا در اختیار نداشت. در تیم کشورمان هم آزمون، نوراللهی، حاجی‌صفی و قایدی مهم‌ترین غایبان بودند. در غیاب نوراللهی، قدوس بار دیگر به ترکیب اصلی اضافه شده بود. ایران کار را با آرایش پایه‌ی ۳-۳-۴ آغاز کرد و امیری و قدوس به عنوان دو بازوی عزت‌اللهی فعالیت می‌کردند.

 

 

تصویر ۱: آرایش ۳-۳-۴ ایران در شروع بازی و حضور سامان قدوس در ترکیب به عنوان بازوی راست عزت‌اللهی.

 

نیمه‌ی نخست؛ برنامه برای تشکیل مثلث در جناحین و مشکل تکراری سامان در نیم‌فضا

مطابق معمول دیدار‌های گذشته، ایران هنگام ساخت بازی سعی می‌کرد آرایش ۳-۲-۳-۲ به خود بگیرد و با انتقال توپ به جناحین و تشکیل مثلث، دفاع حریف را دور بزند. در سمت چپ و با حضور نورافکن، امیری و جهان‌بخش و جابه‌جایی‌‌های مداوم این سه نفر بین نیم‌فضا و گوش چپ، ایران توانست موقعیت‌های مناسبی خلق کند. اما در سمت راست، مشابه دیدار‌های قبل سامان نتوانست با قرارگیری در نیم‌فضای راست به تشکیل مثلث با قلی‌زاده و محرمی کمک کند.

 

 

تصویر ۲: ساخت بازی ایران با آرایش ۳-۲-۳-۲؛ نورافکن و محرمی در دو سمت عزت‌اللهی قرار دارند و امیری و قدوس هم به عنوان دو بازوی سعید جلو‌تر از او حاضرند. تعویض‌ منطقه‌‌های مداوم سعید در افزایش سرعت ساخت بازی ایران و‌ باز کردن دفاع حریف بسیار مؤثر بود.

 

 

تصویر ۳: تعویض منطقه‌ی دیگری از عزت‌اللهی

 

 

تصویر ۴: تشکیل مثلث در سمت چپ با حضور امیری، طارمی و نورافکن. می‌بینید که در این صحنه طارمی به نیم‌فضای چپ متمایل شده و جهان‌بخش به جای او در مرکز قرار گرفته است. ساخت بازی با آرایش ۳-۲-۳-۲، دو تعویض منطقه از عزت‌اللهی، جابه‌جایی بین طارمی و جهان‌بخش، تشکیل مثلث در سمت چپ و در نهایت ضربه‌ی جهان که به تیر دروازه می‌خورد.

 

 

تصویر ۵: تشکیل مثلث در چپ با حضور نورافکن، جهان‌بخش و امیری

 

 

تصویر ۶: ادامه‌ی صحنه‌ی قبل؛ فرار نورافکن به نیم‌فضای چپ، پاس جهان‌بخش به همان فضا و ضربه‌ی امید که توسط دروازه‌بان به کرنر می‌رود.

 

 

تصویر ۷: از معدود صحنه‌هایی که سامان به خوبی در نیم‌فضای راست حرکت می‌کند و قلی‌زاده هم او‌ را راه می‌اندازد، اما در نهایت سامان تصمیم آخر اشتباهی می‌گیرد و با یک ضربه‌ی چیپ، توپ را تقدیم دروازه‌بان می‌کند.

 

نیمه‌ی دوم؛ آزادی عمل سامان و افزایش خلاقیت در حملات ایران

در نیمه‌ی دوم به نظر می‌رسید شعاع حرکتی سامان افزایش پیدا کرده و حضور او دیگر محدود به نیم‌فضای راست زمین نمی‌شد. سامان چند باری با قلی‌زاده جا عوض کرد و به گوش راست متمایل شد تا علی به داخل بزند، با جای‌گیری در منطقه‌ی ۱۴ زمین توانست حرکات ترکیبی بسیار خوبی را با مهدی طارمی شکل دهد و در صحنه‌هایی هم به عنوان مهاجم سایه عمل کرد و به خوبی به فضاهای بین مدافعان عراق حمله کرد. به‌واقع در روز غیبت آزمون، این زوج طارمی-قدوس بود که در نیمه‌ی دوم با حرکات ترکیبی خود هواداران فوتبال ایران را به‌ وجد آورد. نیمه‌ی‌ دوم بازی با عراق از معدود لحظات سامان زیر نظر اسکوچیچ بود که او توانست با داشتن شعاع حرکتی گسترده و حرکات زیاد به کانال‌های مرکزی، فضاهایی که سامان در بازی در آن‌ها تخصص دارد، بازی خود را به تیم ملی تحمیل کند و این اتفاق بسیار مثبتی برای خود سامان و البته دراگان اسکوچیچ است.

 

 

تصویر ۸: قدوس به گوش راست متمایل شده و قلی‌زاده به داخل زده است؛ در ادامه‌ی این صحنه، سامان به زیبایی با یک پاس پشت پا، محرمی را از پشت سر خود راه می‌اندازد.

 

 

تصویر ۹: عرض حمله‌ی ایران را از راست محرمی تأمین می‌کند، قلی‌زاده هم در نیم‌فضای راست حضور دارد، در نتیجه سامان با خیال راحت در فضای محبوب خود، منطقه‌‌ی ۱۴، صاحب توپ می‌شود و به‌سرعت توپ را برای محرمی در راست می‌برد.

 

 

تصویر ۱۰: در ادامه سامان به زیبایی فضای بین دو مدافع عراق را که بر اثر حرکت بدون توپ طارمی ایجاد شده است شناسایی می‌کند و به آن حمله می‌کند، فقط ضربه‌ی نهایی کم‌دقتی به توپ می‌زند.

 

 

تصویر ۱۱: ایران در یک حمله‌ی سریع قرار دارد و سامان به خوبی فضای خالی را شناسایی می‌کند، به آن حرکت می‌کند، اما ضربه‌ی نمایشی‌‌‌ش به بیرون می‌رود.

 

 

تصویر ۱۲: سامان به جای نیم‌فضا، در کانال مرکزی توپ دریافت می‌کند، یک و دوی عالی با طارمی شکل می‌دهد، توپ را به راست برای محرمی انتقال می‌دهد و پایه‌گذار گل آفساید قلی‌زاده می‌شود.

 

 

تصویر ۱۳: نقشه‌ی گرمایشی سامان قدوس در نیمه‌ی اول بازی با عراق که بیش‌تر محدود به کانال کناری راست و نیم‌فضای راست است.

 

 

تصویر ۱۴: نقشه‌ی گرمایشی سامان قدوس در نیمه‌ی‌ دوم بازی با عراق که بیش‌تر محدود به‌ مناطق مرکزی است.

 

 

اسلحه‌ی پنهان اسکو در انتقال؛ اتصال جهان به مهدی!

خلق موقعیت در فاز انتقال از دفاع به حمله برای تیم ملی ایران بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا در رقابت‌های جام جهانی ایران به احتمال بالا حداقل در دو دیدار خود مقابل حریفان مالکیت کم‌تر از ۵۰٪ خواهد داشت و احتمالاً نخواهد توانست مانند دیدار‌های مقدماتی جام جهانی تعداد زیادی موقعیت در فاز حمله و ساخت بازی از عقب خلق کند؛ بنابراین ما باید در مرحله‌ی انتقال بسیار سریع و البته مؤثر عمل کنیم و سعی کنیم در کوتاه‌ترین زمان، ضربات مهلکی به حریفان خود وارد کنیم؛ خوش‌بختانه تیم دراگان در مدت اخیر به لطف سرعت ذاتی نفراتی چون امیری، طارمی و آزمون و البته هماهنگی خیره‌کننده‌ی طارمی-آزمون، توانسته بود گل‌ها و موقعیت‌های زیادی در فاز انتقال خلق کند. 

در بازی با عراق اما یک اتفاق ویژه افتاد؛ با حضور طارمی در نوک خط حمله و‌ فرار‌های عالی او پشت مدافعان عراق در فاز انتقال، علی‌رضا جهان‌بخش به زیبایی و در سریع‌ترین زمان ممکن مهدی و بقیه‌ی نفرات سریع ایران را راه می‌انداخت و تیم ما را چند باری در موقعیت‌‌های عالی قرار داد.

 

 

تصویر ۱۵: بلافاصله پس از تصاحب توپ، جهان‌بخش با یک پاس دیدنی، قلی‌زاده را تک به تک می‌کند.

 

 

تصویر ۱۶:  بلافاصله پس از تصاحب توپ، دوباره جهان‌بخش با یک پاس دیدنی طارمی را تک به تک می‌کند و پایه‌گذار گل ایران می‌شود. این تفاوت بازیکنی‌ست که از سنین پایین به فوتبال اروپا رفته و ارزش فاز انتقال را به خوبی درک می‌کند و با لمس توپ‌های اضافه، سرعت تیم را در این فاز نمی‌گیرد.

 

جمع‌بندی

با وجود همه‌ی اشاراتی که به آسان‌تر بودن گروه ایران نسبت به دیگر گروه مرحله‌ی مقدماتی می‌شود، اما باز هم کسب ۱۹ امتیاز از ۲۱ امتیاز ممکن مقابل کره، عراق، امارات، سوریه و لبنان، ۱۲ گل زده، ۲ گل‌خورده و رقم زدن سریع‌ترین صعود تاریخ به جام جهانی دستاورد بزرگی برای دراگان اسکوچیچ و‌ کادرفنی‌ش محسوب می‌شود. با این حال تیم دراگان هم بی‌عیب و نقص نیست و علی‌رغم برندگی خط حمله‌ی ایران، در فاز دفاع مدافعان و هافبک‌های ما هنوز سخت‌گیری لازم را ندارند و در همین دیدار با عراق هم در چند صحنه با پوشش‌های نامناسب به حریف موقعیت دادند. 

هم‌چنین در بحث پرسینگ از بالا یا مرکز هم خطوط مختلف ما حمایت کافی را از هم نمی‌کردند و پرسینگ ایران فاقد شدت کافی بود و به راحتی شکسته می‌شد. به‌نظر می‌رسد تقویت تیم در فاز دفاع مهم‌ترین دغدغه‌ی فنی اسکوچیچ در فاصله‌ی تقریباً ۱ ساله تا جام جهانی ۲۰۲۲ قطر باشد.

 

علی کمانگری