شور فوتبال را از شروع زمستان گرفتند
کریسمس و فوتبال: یک داستان عاشقانه
به گزارش ورزش سه، فوتبال و کریسمس در اروپا با هم پیوندی تاریخی و ناگسستنی دارند. اینکه آهنگ «Last Christmas» دقیقاً پای تماشای کدام بازی فوتبال نوشته شد، یکی از آن معماهای دوستداشتنیِ پیوند موسیقی و فوتبال است؛ داستانی که از یک یکشنبه زمستانی در سال ۱۹۸۴ شروع شد.
پل سَویج در نامهای نوشته بود: «در حال خواندن کتابی درباره آهنگهای شماره یک کریسمس بودم. در بخش مربوط به آهنگ مشهور Last Christmas آمده که اندرو ریجلی در خانه پدر و مادر جورج مایکل نشسته بود و فوتبال تماشا میکرد، جورج همانجا ناگهان ملودی را پیدا کرد و رفت بالا تا ضبطش کند. عظمت یک آهنگ درخشان در راه بود، اما من میخواهم بدانم: آن بازی کدام بود؟ سال ۱۹۸۴ است، یکشنبه و احتمالاً پخش زنده در تلویزیون سراسری. آیا نیمه دوم آنقدر خوب بود که ریجلی ارزشش را بداند و در ضبط آهنگ دخالت نکند؟»
Last Christmas در زمان انتشارش در سال ۱۹۸۴ به رتبه اول آهنگهای کریسمس نرسید و پشت سر «Do They Know It’s Christmas» از Band Aid ماند؛ تا اینکه بالاخره در سال ۲۰۲۳ صدرنشین شد. همانطور که سَویج اشاره میکند، جورج مایکل این ترانه را در اتاق کودکیاش نوشت، در حالی که پدر و مادرش و اندرو ریجلی پایین خانه مشغول تماشای فوتبال بودند.
ریجلی بعدها گفت: «داشتیم یکشنبه را سر میکردیم. زمستان بود، اوایل ۱۹۸۴. برنامه The Big Match پخش میشد، تنها فوتبال زنده تلویزیون آن روزها. هیچکداممان خیلی جدی نگاه نمیکردیم. من بیشتر از جورج به فوتبال علاقه داشتم و حواس او کاملاً جای دیگری بود. یک ضبط چهارکاناله در اتاقش داشت. ناگهان پرید و دوید بالا. کمی بعد برگشت پایین و گفت: باید این را گوش بدهی. لحظه عجیبی بود. و خود آهنگ هم شگفتانگیز است، کاملاً حالوهوای کریسمس را زنده میکند.»
جورج مایکل بعدها گفت که آهنگ را فوریه ۱۹۸۴ نوشته است. اگر فرض کنیم بازی زنده بوده، تقریباً مطمئنیم مسابقه مورد نظر، بازی یکشنبه ۱۲ فوریه ۱۹۸۴ از شبکه ITV بوده است: لوتون صفر، منچستریونایتد پنج، در دسته اول قدیم، با ساعت شروع شاعرانه ۲:۳۵ بعدازظهر. تنها بازی زنده یکشنبه در آن ماه. شاید جورج مایکل از ۳۶ دقیقه بازی بدون گل حوصلهاش سر رفته بود. برایان رابسون و نورمن وایتساید قبل از نیمه گل زدند و یونایتد در ۱۲ دقیقه پایانی سه گل دیگر هم اضافه کرد.
کدام قهرمانان اروپا، کریسمس را صدرنشین بودند؟
یک سوال که این روزها در اروپا بارها پرسیده شده این است که آیا ارتباطی بین صدرنشینی در کریسمس و قهرمانی اروپا وجود دارد. از ۷۰ قهرمان تاریخ جام باشگاهها و لیگ قهرمانان، فقط ۳۰ تیم در کریسمس صدرنشین لیگ داخلیشان بودهاند. در میان تیمهای انگلیسی، این افتخار نصیب منچستریونایتد ۶۸-۱۹۶۷ و لیورپول در فصلهای ۸۱-۱۹۸۰، ۸۴-۱۹۸۳ و ۱۹-۲۰۱۸ شده است؛ جالب اینکه در دو مورد از سه قهرمانی لیورپول، آنها بهترین تیم اروپا بودند اما نه قهرمان انگلیس.
در سوی دیگر، داستان تیمهایی حتی جذابتر است که کریسمس را در میانه جدول گذراندند اما در بهار، اروپا را فتح کردند. بایرن مونیخ دهه هفتاد گاهی در بوندسلیگا آشفته بود. رئال مادرید فصل ۲۰۰۰-۱۹۹۹ را با بحران شروع کرد و حتی ۵-۱ در خانه به ساراگوسا باخت، اما در نهایت به اوج رسید. ناتینگهام فارست کریسمس ۱۹۷۹ سیزدهم بود و پنج ماه بعد جام اروپا را برد. استون ویلا هم فصل ۸۲-۱۹۸۱ را در رتبه هفدهم گذراند اما در اروپا بینقص بود.
کریسمس و فوتبال در بریتانیا
آخرین بازیهای کریسمس در اسکاتلند به ۱۹۷۶ برمیگردد و در انگلستان حتی دورتر: سال ۱۹۵۹. از آن روزها فقط عکسها ماندهاند؛ سکوها، شالها و سرمایی که فوتبال را از تقویم بهترین روز سال برای اروپاییها حذف نکرده بود.
و هدیههای کریسمسی فوتبالیستها؟
جوراب، عطر، کارت هدیه، چیزهای معمول. اما نیوکاسل ۱۹۹۸ متفاوت بود. الساندرو پیستونه به عنوان هدیه دل یک گوسفند گرفت، نشانهای از «کمتعهد بودن». تموری کتسبایا برس مو و دانکن فرگوسن هم پیراهن زندان هدیه گرفتند.
کریسمس فوتبال، همیشه چیزی فراتر از بازی بوده؛ خاطره، شوخی، بحران، اوج. و گاهی، درست وسط یک نیمه نهچندان هیجانانگیز، آهنگی متولد میشود که تا دههها بعد، هر زمستان دوباره شنیده میشود.
