ایران چگونه قهرمانی سیزدهم را از دست داد

به گزارش "ورزش سه"، تیم ملی فوتسال ایران با شکست برابر ژاپن در فینال جام ملت‌های آسیا مقام دوم را کسب کرد تا از کسب قهرمانی سیزدهم بازبماند. برای ایران که قدرت بلامنازع فوتسال آسیا است نتیجه‌ای جز قهرمانی؛ ناکامی محسوب می شود و بعد از گذشت 48 ساعت از فینال کویت، می خواهیم کمی فنی‌تر به بررسی علل ناکامی این تیم در دیدار پایانی بپردازیم. این یک واقعیت نانوشته در فوتسال آسیاست که با توجه به اختلاف سطح زیاد بین تیم ها، چند تیم خیلی قدر از جمله ایران، ژاپن و ازبکستان، معمولا تا نیمه نهایی، انرژی زیادی صرف نمی‌کنند و رقابت واقعی از این مرحله تازه شروع می‌شود. در چنین شرایطی شکست در فینال هر چه در طول جام رشته کردی را پنبه خواهد کرد.

قلم قرمز روی قدیمی‌ها در شروع کار
وحید شمسایی، سرمربی تیم ملی فوتسال ایران، بعد از قبول این مسئولیت، دست به کار بزرگی زد و قلم قرمز روی نام ستارگانی همچون علی اصغر حسن‌زاده؛ فرهاد توکلی؛ حمید احمدی و ... کشید تا میانگین سنی تیم در جام ملت های آسیا نسبت به جام جهانی اخیر از ۳۲ سال به ۲۷ سال کاهش پیدا کند. او در این تورنمنت از ۱۰ بازیکن جدید به تناوب استفاده کرد.
تیم ملی تا فینال جام ملت ها با حریف چندان قدری روبرو نشد تا تاکتیک شوت های راه دور بازیکنان و حرکت های انفرادی نفراتی چون مسلم اولاد قباد و سالار آقاپور و البته شم گلزنی بالای فوق‌ستاره‌ای چون حسین طیبی در نهایت منجر به صعودی آسان به فینال شود.

چرا تا فینال یک بار هم تمرین پاورپلی نکردیم؟
تیم ملی فوتسال ایران جز اتکا به شوت های از راه دور و حرکت های انفرادی بازیکنان خود تقریبا برنامه تاکتیکی دیگری نداشت به‌طوری‌که در مرحله گروهی و تقابل با سه حریف آسان، هیچ گلی از روی ضربات ایستگاهی و کرنر نداشتیم که کلید موفقیت در بازی های بزرگی چون فینال است (ژاپن گل دوم خود در فینال را از روی یک ضربه ایستگاهی زد). همچنین ما در بازی هایی که با اختلاف از حریف خود جلو بودیم هیچ‌گاه تمرین پاورپلی برای بازی حساس برابر ژاپن یا ازبکستان نکردیم تا در فینال آمادگی کافی برای این کار را نداشته باشیم. این ضعف در بازی فینال کاملا مشهود بود و در نهایت نیز پاورپلی ما نتیجه عکس داد.

وقتی گلرها مربی نداشتند
از نکات عجیب تیم ملی فوتسال خط خوردن لحظه آخری مصطفی نظری، مربی گلرها بود که تاکنون هیچ توضیحی در مورد دلیل این تصیمیم ارائه نشده است. حذف مربی دروازه‌بان‌ها درست در روز اعزام، شرایطی را به وجود آورد که گلرهای تیم ملی خیلی از آن راضی نبودند و در نهایت نیز تاثیری مهم روی نتیجه‌گیری تیم داشت. مومنی، دروازه‌بان تیم ملی که تا فینال عملکرد خوبی داشت در لیگ برتر فوتسال ایران هم نشان داده بود که در ضربات ایستگاهی و بستن دیواره دفاعی ضعف دارد. 
همین موضوع در نهایت باعث شد که در دیدار فینال، ژاپنی ها از ضعف مومنی استفاده کنند و گل دوم خودشان را که مشابه گل سعید احمد عباسی در دیدار کراپ و گیتی پسند بود، به ثمر برسانند و مقدمات باخت ایران را رقم بزنند. قطعا مربی که در دوران آماده‌سازی کنار گلرهای تیم ملی حضور داشت اگر در طول مسابقات و تمرینات نیز با آنها بود شاید اتفاقات به گونه‌ای دیگر رقم می خورد؛ یک راهنمایی در لحظه چینش دیواره دفاعی قبل از گل دوم ژاپن شاید کافی بود تا اتفاقات جور دیگری رقم بخورد.

تاکتیک شوت مقابل شوت‌گیرترین گلر جام!
جای خالی آنالیزهای کاربردی در برنامه های تیم شمسایی نیز خالی بود. درشرایطی که ژاپنی ها روی همین آنالیزها، ضعف های ما را یافته و از همان جا ضربه زدند، ایران تغییر چندانی در بازی خود بر اساس نقاط قوت و ضعف حریف در فینال انجام نداده بود. برای مثال، این واضح بود که دروازه‌بان ژاپن یکی از بهترین شوت‌گیرهای آسیا است ولی تیم ملی ما به خاطر عدم آنالیز مناسب با همان پلن قبلی برابر این تیم صف‌آرایی کرد که حاصل آن شکست بود. درحالی‌که می شد با نفرات تاکتیک‌پذیر و حرفه‌ای که در تیم بودند و میادین بزرگتر از این هم دیده‌اند، برنامه هایی متنوع‌تر از شوت های از راه دور بی‌هدف در دقایق پایانی را امتحان کرد.

وقتی برای خود نقطه ضعف ایجاد کردیم
نفرات جوان در تیم ایران زیاد بودند ولی بعضی از آنها به دلیل تجربه بازی کم فرصت حضور زیادی در میدان پیدا نکردند و نتیجه آن تایم بالای بازی چند بازیکن تیم بود که برابر ژاپن در دقایق پایانی بازی وقتی ایران روی به پاورپلی آورد خستگی در بازیکنان ما نمایان بود و حتی سرمربی ژاپن که کاملا به این موضوع اشراف داشت از تایم فنی خود در نیمه دوم استفاده نکرد تا بازیکنان ایران استراحت نکنند.

شاید اگر حذف پر ابهام سنگ سفیدی که به بهانه مصدومیت صورت گرفت اما کمیته پزشکی آن را تایید نکرد، انجام نمی‌شد، شمسایی در چنین لحظاتی حداقل یک بازیکن باتجربه داشت که به جای مهره‌های جوانی که تجربه شرایط حساس دقایق پایانی فینال را نداشتند از او استفاده کند. ولی سنگ سفیدیِ مصدوم در شب فینال آسیا در تبریز با مس سونگون تمرین می‌کرد! به هر ترتیب اگر تعادلی منطقی بین جوان‌ها و باتجربه‌ها ایجاد و از حواشی خودساخته جلوگیری می شد، این نسل که قطعا در آینده بیشتر از آن خواهیم شنید، با یک قهرمانی که دور از دسترس هم نبود، کار خود را شروع می کرد.