قدرت و سلامت روان مهمتر از چربی؛
تحقیق علمی: فوتبالیست‌ها را وزن نکنید!
به گزارش ورزش سه، موضوع وزن تنها در دوچرخه‌سواری بحث‌برانگیز نیست. سال‌هاست که درصد چربی بدن و «وزن ایده‌آل» به عنوان شاخص‌های اصلی در فوتبال شناخته می‌شوند، اما شاید دوران آن‌ها به سر رسیده باشد. برای چندین کارشناس، حالا عملکرد باید بر ظاهر اولویت داشته باشد.
گواردیولا و مورینیو؛ خط قرمز مشترک
پپ گواردیولا و ژوزه مورینیو، با وجود اختلافات فراوان، در یک نکته هم‌نظرند: خط وزن فوتبالیست نباید شکسته شود. گائل کلیشی در سال ۲۰۲۳ به Coaches Voice گفت: «در منچسترسیتی قانون دو کیلوگرم وجود داشت. اگر دو کیلو از وزن ایده‌آل‌تان سنگین‌تر بودید، اجازه تمرین نداشتید.»
در مارس ۲۰۲۵، آلان سن‌ماکسیمین در فنرباغچه قربانی همین سخت‌گیری شد. او در اینستاگرام نوشت که همان وزنی را دارد که در سال ۲۰۲۲، زمان بازی در نیوکاسل، داشته است. اما مورینیو در کنفرانس خبری با طعنه گفت: «وقتی فوتبالیست خوب تمرین کند، آماده است و می‌تواند از پله‌ها بالا برود، نیازی به آسانسور ندارد. اما اگر تمرین نکند، دیر بیاید و اضافه‌وزن داشته باشد، برای بالا رفتن از پله‌ها خیلی زود خسته می‌شود و آسانسور لازم دارد.»
شکستن وسواس چربی
برخی متخصصان تغذیه این نگاه صرفاً وزنی را کهنه می‌دانند. نسان کاستلو، مشاور چلسی از ۲۰۲۲ و مربی چندین فوتبالیست سطح بالا، مقاله‌ای با عنوان «بازیکنان به جای درصدها: شکستن وسواس چربی» منتشر کرده است. او می‌گوید: «اهمیت زیادی به ترکیب بدن (چربی، عضله، استخوان...) داده می‌شود، اما شواهد علمی کمی وجود دارد که آن را با عملکرد فوتبالی مرتبط کند. درصد چربی پایین لزوماً به سرعت، قدرت یا آمادگی بهتر منجر نمی‌شود. حتی ممکن است عملکرد را تضعیف کند، چون ذخایر انرژی را کاهش و روند ریکاوری را مختل می‌کند.»
جیمز مورتون، متخصص تغذیه سابق لیورپول و تیم اسکای، در آوریل ۲۰۲۵ به نیویورک تایمز گفت: «اغلب مهارت است، نه وزن، که عملکرد را تعیین می‌کند.» او معتقد است رابطه بین درصد چربی و سطح فوتبال «اغلب بیش از حد تفسیر می‌شود».
کاستلو دلیل پایداری این معیار را «قابل دیدن و قابل اندازه‌گیری بودن» می‌داند؛ عاملی که حس کنترل به مربیان می‌دهد، حتی اگر گمراه‌کننده باشد. یوفا در ۲۰۲۰ تأکید کرد که «هیچ عدد واحدی برای وزن یا چربی بدن وجود ندارد که بتواند مبنای هدف‌گذاری یا قضاوت باشد.»
سلامت روان، قربانی فراموش‌شده
کاستلو می‌گوید بارها از سوی باشگاه‌ها این درخواست را شنیده: «باید چربی بدن را اندازه بگیریم، چون بعضی‌ها اضافه‌وزن دارند.» اما سلامت روان بازیکنان به ندرت بحث می‌شد، در حالی که تحقیقات نشان می‌دهد ورزشکاران بیشتر در معرض اختلالات تغذیه هستند.
الیسیا روسو، مهاجم تیم ملی انگلیس، در سال ۲۰۲۳ گفت: «قبلاً می‌خواستم لاغر و در بالاترین سطح رقابتی باشم. حالا هنوز بدنم اولویت است، اما می‌دانم باید خیلی بیشتر از قبل غذا بخورم. نمی‌خواهم لاغر باشم، می‌خواهم قوی باشم.»
فوتبال فرانسه و تغییر رویکرد
جولین ربی‌یرول، متخصص تغذیه ورزشی مارسی، می‌گوید: «اندازه‌گیری هفتگی کافی است، لازم نیست هر روز بازیکن را وزن کرد.» او بر اهمیت یک استاندارد واحد (مثل گواهی ISAK) تأکید دارد، چون اندازه‌گیری در باشگاه‌های مختلف می‌تواند متفاوت باشد.
کاستلو در پایان جمع‌بندی می‌کند: «عملکرد در آینه ساخته نمی‌شود، بلکه در جزئیات است — تغذیه، خواب، ریکاوری و ذهنیت مناسب. باید فرهنگی ایجاد کنیم که در آن بازیکنان حمایت شوند، نه صرفاً زیر ذره‌بین باشند؛ جایی که عملکرد بر ظاهر ارجحیت داشته باشد.»
منبع: اکیپ
