کشف دوباره و یادآوری تلخترین خاطرات
تصاویر تکاندهنده ابزار شکنجه ورزشکاران عراقی
به گزارش "ورزش سه"، انتشار مجموعهای از تصاویر تازه از ادوات شکنجه در یکی از اماکن ورزشی بغداد، بار دیگر توجه رسانهها و افکار عمومی عراق را به پروندهای قدیمی جلب کرده است؛ پروندهای مربوط به دورهای که عدی صدام حسین، پسر بزرگ رئیسجمهور پیشین عراق، مدیریت مستقیم بر ورزش کشور داشت و بارها متهم به شکنجه، تنبیه و بازداشت ورزشکاران شده بود.
این تصاویر جدید، شامل تجهیزاتی مشابه آن چیزی است که در سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ در گزارشهایی از The Guardian، News24، The Independent و چند رسانه عربی منتشر شد. بر پایه آن گزارشها، پس از سقوط رژیم عراق، اتاقی در مجموعه ورزشی بزرگ بغداد به خبرنگاران نشان داده شد که در آن ابزارهایی مانند جعبه فلزی میخدار، شلاقهای سیمی و چرمی، صندلیهای بازجویی و وسایل ضربوشتم پیدا شده بود. کمیته موقت المپیک عراق در همان زمان اعلام کرده بود این تجهیزات «بهطور گسترده برای تنبیه ورزشکارانی استفاده میشد که از نظر عدی صدام عملکرد مطلوبی نداشتند».
گزارشهای رسانهای ابتدای دهه ۲۰۰۰ روایت میکردند که برخی ورزشکاران، از جمله فوتبالیستها، دوومیدانیکاران و اعضای تیمهای رزمی، پس از شکست در مسابقات یا حتی به خاطر اشتباهات فردی، بازداشت و به این اتاق منتقل میشدند. تعدادی از ورزشکاران پس از ۲۰۰۳ در مصاحبههایی گفته بودند که مجبور شدهاند روی زمین داغ بدوند، در آب فاضلاب شنا کنند یا ساعتها در محفظههای فلزی محبوس بمانند. گروهی نیز از بازجویی طولانیمدت، ضربوشتم یا تهدیدهای خانوادگی گزارش داده بودند.
با این حال، بسیاری از این روایتها به دلیل ترس عمومی دوران حکومت بعث، نبود اسناد پزشکی مستقل و همچنین گذشت زمان، هیچگاه به پرونده قضایی یا تحقیقات رسمی بینالمللی منتهی نشد. با وجود این محدودیتها، سازمانهای ورزشی عراق در سال ۲۰۰۴ اعلام کردند تعداد قابل توجهی از ابزارهای موجود در استادیومها و ساختمانهای اداری «بهطور غیرمعمولی برای اعمال فشار بر ورزشکاران مورد استفاده قرار میگرفت».
تصاویر امروز که در شبکههای اجتماعی عراق دستبهدست میشود، ظاهرا مربوط به بخشی از تجهیزاتی است که طی سالها در انبارهای بسته باقی مانده و اکنون به دلیل عملیات پاکسازی و بازسازی برخی مجموعههای ورزشی، دوباره کشف شده است. هنوز هیچ نهاد رسمی هویت دقیق محل یا تاریخ ثبت این تصاویر را تایید نکرده، اما رسانههای عراقی گزارش دادهاند کمیته المپیک این کشور قصد دارد بررسی اولیه انجام دهد و نتیجه را اعلام کند.
انتشار دوباره این تصاویر بار دیگر موضوع نظارت بر سلامت محیطهای ورزشی عراق و ضرورت ثبت مستند دوره مدیریت عدی صدام را مطرح کرده است. وزارت ورزش عراق تاکنون واکنشی رسمی ارائه نکرده، اما چند مقام سابق ورزشی در مصاحبه با شبکههای داخلی تأکید کردهاند که «بخش زیادی از آنچه در گزارشهای سال ۲۰۰۴ مطرح شد، هنوز بهطور کامل مستندسازی نشده است».
با وجود پیشرفتهای اخیر ورزش عراق و موفقیتهای تیمهای ملی، بازگشت این تصاویر یادآور دورهای است که عملکرد ورزشی نهفقط به نتایج، بلکه به تصمیمهای شخصی و امنیتی وابسته بود. بررسی دوباره این پرونده میتواند نقطه آغاز تلاشهایی تازه برای ثبت دقیق گذشته و جلوگیری از تکرار چنین ساختارهایی در آینده باشد.
