پرسپولیس

لقب(ها): ارتش سرخ آسیا، سرخپوشان

سال تاسیس :  1342

افتخارات تیمی:

• قهرمانی در لیگ: 15
• قهرمانی در جام حذفی: 7
• قهرمانی در سوپرکاپ: 5
• قهرمانی در جام در جام آسیا: 1

اسطوره ها: علی پروین، همایون بهزادی، محمد پنجعلی، محمود خوردبین، ناصر محمد خانی، احمدرضا عابدزاده، فرشاد پیوس، علی دایی، کریم باقری، علی کریمی، مهدی مهدوی کیا، هادی نوروزی

وقتی که اسم  پرسپولیس وسط می آید، این اسم در ذهن همه ی ما تعابیر مختلفی دارد؛ تیمی که یک گنجه پر افتخار را در ویترین افتخارات خود می بیند و همیشه آشیانه ستاره های خوش آوازه ی چند دهه اخیر فوتبال ایران، مثل؛ علی پروین، علی دایی، علی کریمی، مهدی مهدوی کیا، مهدی طارمی و... بوده است، تیمی که با پانزده قهرمانی در لیگ، هفت قهرمانی در جام حذفی، پنج قهرمانی در سوپر کاپ و یک قهرمانی در جام در جام آسیا به یکی از قطب های همیشگی فوتبال ایران تبدیل شده است و کماکان به عنوان پر افتخار ترین تیم لیگ ایران شناخته می شود.

 اما تاریخ پر فراز و نشیب آنها در هفتاد سال گذشته،مبدل به مثنوی هفتاد مَن شده است و همیشه مورد توجه مورخین و محققین فوتبال و هواداران پر شمار این تیم قرار گرفته است.

باشگاه پرسپولیس در سال 1342 در اوین و جاده شمیرانات توسط علی عبده پایگذاری شد،در این مدت بیشتر فعالیت باشگاه پرسپولیس در بولینگ و در دسته دوم فوتبال کشور بود،در سال 1346 باشگاه شاهین که چندین ملی پوش را در ترکیب خود می دید به دستور سازمان ورزش و تفریحات وقت منحل شد.

پس از انحلال با  درایت مسعود برومند(سرپرست شاهین) و رایزنی های پرویز دهداری(سرمربی شاهین) بسیاری از بازیکنان شاهین به پرسپولیس و باشگاه تحت مالکیت علی عبده منتقل شدند تا محبوبیت پرسپولیس در اواخر دهه چهل دو چندان شود!!!

دهه پنجاه؛از گرد و خاک ارتش سرخ آسیا با آلن راجرز تا انقلاب 57

پرسپولیسی ها سرمست از تیم پر ستاره شان بین سالهای 1350 تا 1357 شروع به قدرت نمایی کردند.

در سال 1350 پرسپولیس با هدایت آلن راجرز انگلیسی،با بازیکنانی همچون علی پروین،صفر ایرانپاک،همایون بهزادی و... به عنوان دومین قهرمان جام منطقه ایران شناخته شد...

یک سال بعد علی عبده اعلام کرد که پرسپولیس یک باشگاه حرفه ای است و باید بازیکنان در بازی های حرفه ای شرکت کنند،به همین خاطر بازیکنان پرسپولیس دو دسته شدند؛یک دسته به تیم حرفه ای رفتند و عده ای دیگر راهی تیم آماتور شدند.

پرسپولیس در جام باشگاه های تهران سال1351 با تیم آماتور خود وارد رقابت ها شد و از بین شانزده تیم یازدهم شد.

اما علی عبده بیکار ننشست و با قرار دادن بازی های دوستانه بزرگ در برابر سائوپائولو و چلسی تیم اصلی خود را آماده رقابت های سال 1352 کرد...

در حالی که در شهر شایعه شده بود که پرسپولیس قرار است توسط مالکش منحل شود،اما علی عبده در مصاحبه ای با روزنامه کیهان این موضوع را رد کرد و اتفاقا پرسپولیس در آن سال قهرمان اولین دوره جام تخت جمشید هم شد و با شش گل تاج پر از ستاره را گل باران کرد...

قرمز های پایتخت بعد از سال 1352،یک بار در سال 1354 طعم قهرمانی در جام تخت جمشید را چشیدند و در سال های 1353 و 1356 نایب قهرمان این مسابقات شدند.

در سال 1357 هم آنها در رده دوم جام تخت جمشید قرار داشتند که به سبب انقلاب سال 57 این مسابقات نیمه تمام باقی ماند

 در سال 58 با وجود این که پس از انقلاب بسیاری از بازیکنان تغییر پیدا کرده بودند ولی آنها قهرمان جام شهید اسپندی شدند تا اولین قهرمانی خود را در دوران پس از انقلاب به دست آورند

دهه شصت؛از تغییر نام تا ثبات روی نیمکت

پرسپولیس بعد از انقلاب به مانند استقلال دچار تغییر و تحولات زیادی شد.

در سال 1360 سازمان تربیت بدنی وقت،نام بولینگ عبده را به مجموعه ورزشی شهید چمران تغییر داد و از آن به بعد قرار شد بازیکنان پرسپولیس با نام دیگری در مسابقات حاضر شوند.

در ابتدا نام ((آزادی)) مطرح بود اما پس از کش و قوس های فراوان نام پرسپولیس در 27 بهمن سال 1365 به پیروزی تغییر پیدا کرد.

با آغاز جنگ ایران و عراق، لیگ فوتبال سراسری ایران همچنان تعطیل بود (تا سال 1368 که جام قدس برگزار گردید) و پرسپولیس تنها در جام باشگاه‌های تهران شرکت می‌کرد.این باشگاه در ده دوره برگزاری این جام در دهه 60 به نتایج فوق العاده ای رسید و هفت قهرمانی و دو نایب‌قهرمانی را در این جام کسب کرد.در سال 1366، پرسپولیس در کنار قهرمانی در جام حذفی تهران و جام باشگاه‌های تهران، موفق به کسب اولین قهرمانی خود در جام حذفی ایران هم شد تا سه گانه را فتح کند.

شاید بتوانیم علی پروین را مرد اول این دهه پرسپولیسی ها بنامیم؛مردی که در ده سال حضورش در این دهه،نسلی  رویایی را برای هواداران پرسپولیس ساخت و با بالاترین درصد برد همچنان بهترین سرمربی تاریخ پرسپولیس است.

دهه هفتاد؛شکل گیری نسل طلایی پرسپولیس

این دهه هم با هدایت علی پروین برای پرسپولیسی ها شروع شد اما بعد از ناکامی علی پروین به عنوان سرمربی تیم ملی در مقدماتی جام جهانی 1994 او مدتی از صحنه فوتبال دور ماند و هدایت پرسپولیس بعد از سال 1372 دست به دست شد.

پس از این مدیریت باشگاه به وزارت معادن و فلزات وقت سپرده شد. حسین محلوجی وزیروقت نیز امیرعابدینی که سابقه بازی در پیکان را نیز داشت و از مدیران رده میانی وزارتخانه محسوب می شد به سمت مدیرعاملی انتخاب کرد.

با آمدن عابدینی و تصمیم اعضای هیات مدیره بنا بر استفاده از مربیان خارجی گذاشته شد. استانکو سرمربی پرسپولیس شد و دو قهرمانی لیگ 74 و 75 ایران را به دست آورد. در لیگ 76 پرسپولیس به دلیل حضور سیزده بازیکن در اردوی تیم ملی و مسابقات جام جهانی 1998 فرانسه، از مسابقات کنار کشید.

 در سال 1377پرسپولیس مجدد قهرمان شد ولی مهمترین اتفاق برای پرسپولیس در این سال نه قهرمانی در لیگ که بازگشت پروین بعد از سال ها بود. قهرمانی های متفاوت یکی پس از دیگری، رکورد پیروزی های متوالی و موارد این چنینی در همان سال ها کسب شد. پرسپولیس در پنج سال چهار بار قهرمان شد و اگر کناره گیری سال 76 نبود شاید رکورد تاریخی 5 قهرمانی پیاپی(گلات) در لیگ را کسب می کردند.

دهه هشتاد؛شروع تحولات تازه

وقتی که لیگ برتر در ایران کلید خورد و سر و شکل حرفه ای تری به خود گرفت،پرسپولیس توانست اولین قهرمانی خود در لیگ برتر را با علی پروین و با ترکیب پر ستاره ی(رهبری فر،جباری،تارتار،انتظاری،فنایی،پیروانی، باهنر،جمشیدی، انصاریان، استیلی و کاویانپور)کسب کند.

اما پرسپولیس در همین سال دچار تغییر و تحولات زیادی شد و در 29 اسفند سال 1380،باشگاه پرسپولیس به سازمان تربیت بدنی واگذار شد و در همین دهه پس از کسب نتایج ضعیف پرسپولیس،علی پروین برای همیشه از نیمکت پرسپولیس دور شد و بین سال های 1381 تا 1386 هیچوقت پرسپولیس دستش به جام قهرمانی نرسید تا این که افشین قطبی توانست در لیگ 86_87 با گل سپهر حیدری در دقایق پایانی مقابل سپاهان،رنگ آسمان فوتبال ایران را پس از سال ها قرمز کند.

 پرسپولیس بعد از این قهرمانی،دو قهرمانی پیاپی در جام حذفی را با علی دایی تجربه کرد که اولی در جام حذفی 88_89 در مقابل گسترش فولاد تبریز و دیگری در جام حذفی 89_90 در مقابل ملوان بندر انزلی رقم خورد.

دهه نود؛از نتایج عجیب تا پرواز برانکو ایوانکوویچ و دو نایب قهرمانی در آسیا

شروع دهه نود برای پرسپولیسی ها شبیه به کابوس بود که شاید اوج این کابوس،چهار باخت متوالی در دربی در برابر استقلال بود.

قرمز های پایتخت در لیگ 90 91 در حالی به رده ی عجیب دوازدهم رضایت دادند که فقط هشت امتیاز تا منطقه سقوط فاصله داشتند!

اما به مرور تیمی که بعد از سال ها اسمش از پیروزی به پرسپولیس تغییر پیدا کرد مثل ققنوس از خاکستر خودش برخاست و با برانکو ایوانکوویچ و ستاره هایی همچون علیرضا بیرانوند،سید جلال حسینی،سروش رفیعی،مهدی طارمی و...در جام قهرمانی هتریک کرد و تیم را به فینال آسیا رساند.  

این نتایج خوب بعد از رفتن غیر منتظره ی برانکو ایوانکوویچ به الاهلی عربستان هم ادامه یافت و آنها با یحیی گل محمدی دو بار دیگر به عنوان قهرمانی لیگ برتر رسیدند و یک بار دیگر هم فینال آسیا را تجربه کردند.

پرسپولیس بعد از هفتاد سال قدمت و سردمداری در لیگ ایران توانست بعد از یک سال وقفه دوباره جام را با یحیی گل محمدی تجربه کند و با پانزده قهرمانی در لیگ برتر دست نیافتنی تر از قبل شود.