گریه کن آژاکس آمستردام، گریه کن!

به گزارش "ورزش سه"، آژاکس از فصل 22-2021 جام قهرمانی را لمس نکرده بود، اما پیروزی 2-0 مقابل پی‌اس‌وی آیندهوون، تیم دوم جدول، در تاریخ 30 مارس 2025، آنها را با 9 امتیاز اختلاف در صدر جدول قرار داد. انجا به نظر می‌رسید که بحث رقابت برای قهرمانی کاملاً پایان یافته اما روز گذشته تیمی که جام را بالای سر برد، پی‌اس‌وی آیندهوون بود.

لوک دی‌یونگ، کاپیتان پی‌اس‌وی، پس از آن بازی به ESPN گفت: «9 امتیاز فاصله خیلی زیاد است. فکر نمی‌کنم در تاریخ با این تعداد بازی باقی‌مانده چنین فاصله‌ای جبران شده باشد. ما حالا روی کسب جایگاه دوم برای سهمیه لیگ قهرمانان تمرکز داریم.»

یک‌ونیم ماه بعد از آن شکست، هواداران پی‌اس‌وی در ورزشگاه خانگی خود غرق شادی بودند. یک هفته به پایان فصل پی‌اس‌وی با نتیجه 4-1 مقابل هراکلس به پیروزی رسید و سپس چند دقیقه بعد خبر رسید آژاکس در دقیقه 99 مقابل خرونینگن، که از دقیقه 93 با 10 بازیکن بازی می‌کرد، گلی دریافت کرده و به تساوی رسیده است. این دو نتیجه باعث شد پی‌اس‌وی به شکلی باورنکردنی با یک امتیاز اختلاف نسبت به آژاکس به صدر جدول صعود کند و تنها به یک برد برای قطعی کردن قهرمانی نیاز داشته باشد.

آغاز یک سقوط

پی‌اس‌وی از زمان شکست سنگین مقابل آژاکس، شش بازی متوالی را با پیروزی پشت سر گذاشته بود، در حالی که رقیبشان برای قهرمانی، ظاهراً دچار غرور شده و در چهار بازی، 10 امتیاز از دست داده بود. آژاکس در روز پایانی فصل به برد اسپارتا روتردام مقابل پی‌اس‌وی امیدوار بود، اما پی‌اس‌وی با پیروزی راحت 3-1، قهرمانی را برای یک سال دیگر در آیندهوون نگه داشت.

آژاکس پس از پیروزی برابر آیندهوون دو بازی بعدی خود را نیز برنده شد. ویلم تیلبورگ و ناک بردا از پیش رو برداشته شدند ولی افت تیم از شکست خانگی عجیب 4-0 برابر اوترخت شروع شد. آژاکس سپس در بازی بعدی در زمین اسپارتا روتردام با تساوی 1-1 متوقف شد؛ بازی بعدی در آمستردام برابر نایمخن بود و آن شکست سه گله. در ادامه نیز توقف برابر خرونینگن و برد بی فایده برابر توئنته. از دست دادن 10 امتیاز در 4 بازی!

مانند بسیاری از هواداران فوتبال در اروپا، ویم یونک، بازیکن سابق آژاکس و پی‌اس‌وی، در هفته‌های پایانی که رقابت صدر جدول نزدیک‌تر شد، با دقت بیشتری این نبرد را دنبال کرد.

یونک گفت: «آژاکس راه طولانی‌ای پیموده و توانسته بود اختلاف زیادی ایجاد کند. اما وقتی امتیاز از دست می‌دهی، صحبت‌های دنیای بیرون شروع می‌شود و سؤال این است که از نظر روانی چه اتفاقی در تیم می‌افتد؟ می‌شد این را در آژاکس دید؛ با افزایش فشار، سبک بازی‌شان انگار یخ می‌زد. این به کمبود کیفیت ربطی ندارد، چون بازیکنان خوبی در این تیم هستند.»

یونک به‌ویژه در بازی‌های خانگی مقابل اسپارتا روتردام و نایمخن متوجه این موضوع شد، جایی که آژاکس عملکردی پایین‌تر از حد انتظار داشت. او افزود: «وقتی در جریان بازی مشکلی پیش می‌آمد، انگار چیزی در ذهن بازیکنان تغییر می‌کرد؛ اینجا چه خبره؟ اینجا اهمیت ساختار تیمی مشخص می‌شود؛ باید چیزی محکم داشته باشی که به آن تکیه کنی و از آن ساختار، اعتماد به‌نفس دوباره رشد کند.»

اما فروپاشی آژاکس تنها نیمی از داستان است

بازگشت پی‌اس‌وی حتی شگفت‌انگیزتر است، به‌ویژه با توجه به اینکه آنها در دسامبر 2024 خودشان 9 امتیاز از آژاکس پیش بودند. پیچش‌های غیرمنتظره به‌نوعی به الگویی تکراری تبدیل شدند. در اواخر اکتبر، هیچ نشانه‌ای وجود نداشت که این فصل تا این حد پرنوسان باشد. پی‌اس‌وی 10 بازی اول خود را با اقتدار برد، درست مانند فصل گذشته که با همین سبک جذاب به قهرمانی رسید.

یونک گفت: «تحت هدایت پیتر بوش، آنها فوتبالی فوق‌العاده بازی می‌کردند؛ به‌مراتب بهترین تیم لیگ در آن زمان. بسیار مسلط، با پرس سنگین و واقعاً تماشایی. کنجکاو بودم ببینم آیا این روند در فصل جدید ادامه پیدا می‌کند یا نه. در نیمه اول فصل، هنوز بسیاری از همان مکانیزم‌ها را می‌دیدی.»

نقطه اوج بحران پی‌اس‌وی در اوایل مارس بود، وقتی در دور رفت مرحله یک‌هشتم نهایی لیگ قهرمانان، در خانه با نتیجه 7-1 به آرسنال باختند. اواخر همان ماه، آن‌ها در خانه 2-0 به آژاکس باختند و ناگهان 9 امتیاز از صدر عقب افتادند.

یونک گفت: «سؤال این است که آیا هنوز آن اشتیاق برای کنار گذاشتن خودخواهی‌ها و تعهد کامل به یک هدف مشترک وجود دارد؟ وقتی حتی ذره‌ای از آن را از دست بدهی، همه‌چیز می‌تواند به‌سرعت به سمت اشتباه برود. البته کمی شانس هم نقش دارد، اما در بسیاری از موارد، خودت آن شانس را به‌دست می‌آوری. مهم‌ترین چیز بردن بازی‌های خودت است؛ اتفاقاتی که جای دیگر می‌افتد، خارج از کنترل تو است.»

پی‌اس‌وی به روند پیروزی بازگشت، اما لحظه‌ای بود که نزدیک بود همه‌چیز از دست برود: بازی مقابل فاینورد تحت هدایت رابین فن‌پرسی در 11 می. فاینورد در نیمه اول 2-0 پیش افتاد و در مسیر صعود به رده دوم بود، که می‌توانست صعود مستقیم پی‌اس‌وی به لیگ قهرمانان را به خطر بیندازد. اما نیمه دوم داستان جدیدی را رقم زد. پی‌اس‌وی به تساوی 2-2 رسید و سپس نوآ لانگ، وینگر سابق آژاکس، در دقیقه 99 گل پیروزی را زد.

کمی بعد، نوبت آژاکس بود. تیم فرانچسکو فاریولی مقابل نایمخن، که هرگز در لیگ در خانه آژاکس پیروز نشده بود، با نتیجه 3-0 شکست خورد. هنوز همه‌چیز در دست آژاکس بود وقتی سه روز بعد در هفته ماقبل پایانی به خرونینگن رفتند. اما داستان این بازی هم در دقیقه 99 به اوج رسید، وقتی تیم میزبان، که از دقیقه 93 با 10 بازیکن بازی می‌کرد، با گلی دیرهنگام صدرنشین را شوکه کرد.

یونک گفت: «وقتی چند دقیقه به پایان بازی مانده و پیش هستی، چه می‌کنی؟ عقب می‌کشی یا جلو می‌روی؟ آژاکس شروع به عقب‌نشینی کرد، به‌جای اینکه جلو برود، حتی وقتی یک بازیکن بیشتر داشت. حیف شد، چون این تیم در آن لحظات به سطحی که توانایی‌اش را داشت نرسید. آژاکس به‌وضوح تجربه و کیفیت در ترکیبش دارد.»

پس از یک فصل بسیار دشوار در 24-2023، به نظر می‌رسید این فصل آژاکس به سمت قهرمانی پیش می‌رود. شگفت‌انگیز اینکه آنها تمام بازی‌هایشان مقابل پی‌اس‌وی و فاینورد را بردند، اما در چند بازی آخر امتیاز از دست دادند و در بازی ماقبل آخر صدر را واگذار کردند.

یونک در سال 1991 به‌عنوان بازیکن آژاکس تجربه یک رقابت نزدیک برای قهرمانی را داشت، وقتی در بازی ماقبل آخر با نتیجه 1-0 به اس‌وی‌وی باختند. در نهایت، آنها به دلیل تفاضل گل، قهرمانی را به پی‌اس‌وی واگذار کردند.

او گفت: «در بازی‌های پایانی فصل، فشار عظیمی روی تیم وارد می‌شود، به‌ویژه وقتی همه‌چیز در خطر است. منسجم ماندن به‌عنوان یک تیم حیاتی است و گاهی کمی شانس هم لازم داری. یادم می‌آید در بازی اس‌وی‌وی-آژاکس موقعیت‌های زیادی خلق کردیم، اما گل نزدیم. بعد یک موقعیت به حریف دادیم که گل شد. این‌ها لحظاتی هستند که در فوتبال رخ می‌دهند. در هفته‌های اخیر از این لحظات زیاد دیده‌ایم، چه در بازی اینتر مقابل بارسلونا یا بازی‌های دیگر که هر چیزی ممکن بود اتفاق بیفتد.»

آژاکس ناباورانه دوم شد و مربی جوان ایتالیایی نیز با اشک و گریه این باشگاه را ترک کرد تا چالشی جدید احتمالا در لیگ برتر را تجربه کند. امسال تغییرات در صدر جدول چنان غیرمنتظره بودند که لیگ هلند ناگهان به یکی از پربحث‌ترین لیگ‌های دنیای فوتبال تبدیل شد؛ با پایانی کاملا دراماتیک و باورنکردنی.