تبلیغات محیطی چگونه تقسیم می‌شود؟
سازوکار عجیب: سازمان لیگ علیه شفافیت!
به گزارش "ورزش سه"، در فوتبال ایران، بحث حق پخش تلویزیونی سال‌هاست به نمادی از تضییع حقوق باشگاه‌ها تبدیل شده است. اما این تنها بخش ماجرا نیست؛ تبلیغات محیطی نیز که در فوتبال حرفه‌ای جهان یکی از منابع اصلی درآمد باشگاه‌ها محسوب می‌شود، در ایران به مسأله‌ای مبهم و پرحاشیه بدل شده است. سازمان لیگ هر سال وعده‌های تازه‌ای برای توزیع درآمدهای تبلیغات محیطی می‌دهد، اما شفافیت همچنان حلقه گمشده این چرخه است.
در فوتبال اروپا یا حتی لیگ‌های درجه‌دو آسیایی، هر باشگاه علاوه بر سهم مشترک از تبلیغات لیگ، حق بهره‌برداری از تبلیغات اختصاصی خود را نیز دارد. همین مسأله سبب شده که تیم‌ها بتوانند بخش قابل توجهی از هزینه‌های عملیاتی و حتی توسعه‌ای خود را از این مسیر تأمین کنند. اما در ایران، باوجود ده‌ها بیلبورد و تابلوی الکترونیکی در ورزشگاه‌ها، خروجی واقعی این درآمدها برای باشگاه‌ها ناچیز است. به‌عنوان نمونه، گفته می‌شود ارزش کل تبلیغات محیطی در لیگ بیست‌وسوم تنها ۲۳۰ میلیارد تومان بوده است؛ رقمی که اگر میان ۱۶ تیم تقسیم شود، حتی کفاف هزینه چند سفر استانی یک باشگاه را هم نمی‌دهد.
اکبر شکاری، خزانه‌دار سازمان لیگ، اخیراً اعلام کرده که ۷۵ درصد این درآمدها به تیم‌های لیگ برتر و لیگ یک اختصاص می‌یابد؛ سهم لیگ برتری‌ها نیز قرار است ۷۰ درصد این مبلغ باشد. با وجود تقسیم‌بندی‌هایی مثل سهم مساوی، رتبه‌بندی در جدول یا پاداش قهرمانی جام حذفی، نکته اصلی همچنان مغفول مانده: شفافیت. چرا هیچ‌گاه رقم دقیق سهم هر باشگاه اعلام نمی‌شود؟ چرا جدولی روشن از پرداخت‌ها منتشر نمی‌شود تا افکار عمومی و هواداران بدانند تیم محبوب‌شان دقیقاً چه دریافتی داشته است؟
از سوی دیگر، تفاوت فاحش ارزش تبلیغات در مسابقات پخش زنده ملی با بازی‌های کم‌مخاطب و بدون پخش تلویزیونی کاملاً نادیده گرفته شده است. بدیهی است دیداری که از شبکه سراسری پخش می‌شود، چندین برابر ارزش تجاری دارد و درآمد حاصل از آن باید متناسب با شرایط تقسیم شود. اما در ساختار فعلی، همه‌چیز در هاله‌ای از ابهام است و باشگاه‌ها در نهایت مجبورند به مبالغی قانع شوند که هیچ نسبتی با واقعیت اقتصادی فوتبال حرفه‌ای ندارد.
این وضعیت تنها یک پیام روشن دارد: تا زمانی که سازمان لیگ به شفافیت کامل در زمینه تبلیغات محیطی تن ندهد و گزارش‌های مالی قابل پیگیری ارائه نکند، باشگاه‌ها همچنان زیان‌دیده خواهند بود. در جهانی که فوتبال به صنعتی میلیاردی بدل شده، بی‌توجهی به چنین منابعی تنها به تعمیق بحران مالی باشگاه‌های ایرانی منجر می‌شود. فوتبال ایران بیش از هر زمان دیگری نیازمند پاسخگویی و شفافیت است؛ چیزی که سازمان لیگ هنوز از ارائه آن طفره می‌رود.
ایران ورزشی
