از عقب‌نشینی ریباک تا تهدید جدی تعلیق بین‌المللی
بحران بزرگ علیه فوتبال رژیم صهیونیستی
به گزارش ورزش سه، ماجرا از جایی آغاز شد که خبرگزاری‌ها گزارش دادند ریباک، تنها چند هفته پس از امضای قرارداد همکاری با تیم ملی فوتبال رژیم اشغالگر، دستور داده لوگوی خود از روی پیراهن‌ها و شورت‌های بازیکنان برداشته شود. اقدامی که در رسانه‌های اروپایی و فلسطینی به‌عنوان همراهی این برند با جنبش جهانی بایکوت، عدم سرمایه‌گذاری و تحریم (BDS) تعبیر شد. انتشار این خبر بازتاب گسترده‌ای داشت و خیلی‌ها آن را نشانه‌ای از گسترش موج انزجار جهانی نسبت به نسل‌کشی در غزه دانستند.
اما فدراسیون فوتبال این رژیم با انتشار بیانیه‌ای مدعی شد که هیچ قرارداد مستقیمی با ریباک اینترنشنال نداشته و همکاری از طریق یک نماینده محلی انجام شده است. آن‌ها اقدام شرکت را «تسلیم شدن در برابر تهدیدهای مضحک تحریم» توصیف کردند. ساعاتی بعد، پس از مذاکرات رئیس فدراسیون با مدیران ریباک و نماینده محلی‌اش (MGS Group)، خبر تازه‌ای منتشر شد: ریباک از تصمیم اولیه عقب‌نشینی کرده و لوگوی این شرکت همچنان روی لباس تیم باقی خواهد ماند. این تغییر موضع، گرچه ظاهراً بحران را برای فدراسیون رژیم صهیونیستی موقتاً حل کرد، اما عمق بحران واقعی را پنهان نمی‌کند: نفرت جهانی علیه این رژیم به جایی رسیده که برندهای بزرگ یکی پس از دیگری از همکاری با آن پرهیز می‌کنند.
پیش از ریباک، آدیداس، پوما و شرکت ایتالیایی اره‌آ (Erreà) نیز به دلیل فشار کمپین‌های BDS همکاری خود را با فدراسیون این رژیم قطع کرده بودند. شرکت اره‌آ حتی پیش از آنکه لباس‌ها را تحویل دهد، قرارداد را لغو کرد. حالا ریباک هم، تنها یک ماه پس از اعلام رسمی همکاری، به‌سرعت از این پروژه عقب نشست. این سلسله شکست‌ها باعث شده که فدراسیون رژیم صهیونیستی به یکی از سمی‌ترین شرکای احتمالی در صنعت ورزش تبدیل شود.
جنبش BDS می‌گوید این دستاورد نتیجه «قدرت مردم» است. به‌ویژه در شرایطی که نسل‌کشی در غزه به‌طور زنده در برابر افکار عمومی جهان جریان دارد. طبق گزارش‌ها، تاکنون ده‌ها هزار فلسطینی جان باخته‌اند که از میان آن‌ها دست‌کم ۸۰۷ ورزشکار و فوتبالیست هم قربانی شده‌اند. علاوه بر این، تمامی تأسیسات ورزشی در غزه – از ورزشگاه‌ها و باشگاه‌ها گرفته تا سالن‌های ورزشی – تخریب یا آسیب جدی دیده‌اند. برخی از آن‌ها حتی توسط ارتش رژیم اشغالگر به بازداشتگاه و شکنجه‌گاه تبدیل شده است.
این در حالی است که خود فدراسیون فوتبال رژیم صهیونیستی (IFA) نیز متهم به مشارکت مستقیم در سیاست‌های آپارتاید و نسل‌کشی است. در لیگ‌های رسمی این فدراسیون تیم‌هایی از شهرک‌های غیرقانونی در اراضی اشغالی حضور دارند، و حتی تیم ملی این رژیم مسابقات خود را به سربازان ارتش تقدیم کرده است. گزارش‌ها نشان می‌دهد برخی باشگاه‌ها نیز برای نظامیان بسته‌های حمایتی ارسال کرده‌اند؛ اقدامی که نشان می‌دهد فوتبال این رژیم فراتر از یک نهاد ورزشی، ابزاری در خدمت ماشین جنگی است.
در سطح بین‌المللی، فشارهای حقوقی هم روزبه‌روز سنگین‌تر می‌شود. دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) در ژانویه ۲۰۲۴ اعلام کرد که رژیم صهیونیستی «به‌طور معقول متهم به نسل‌کشی» در غزه است. در ادامه، در ژوئیه همان سال، همین دادگاه حکم داد که اشغال غزه و کرانه باختری، از جمله قدس شرقی، «غیرقانونی» و معادل آپارتاید است. این دو حکم رسمی از عالی‌ترین مرجع قضایی جهان، برای همه دولت‌ها و نهادها الزام‌آور است؛ یعنی هیچ شرکت یا سازمانی نباید به شکل مستقیم یا غیرمستقیم به ادامه این جنایات کمک کند.
نتیجه این شرایط در شاخص‌های جهانی هم دیده می‌شود. بر اساس گزارش جدید Nations Brand Index، رژیم صهیونیستی در میان ۵۰ کشور بررسی‌شده، رتبه آخر را به دست آورده است. این سقوط آزاد جایگاه، نشانه‌ای روشن از انزوای بی‌سابقه‌ای است که حتی عرصه‌های اقتصادی و ورزشی را هم در بر گرفته است.
در این میان، فشار بر نهادهای فوتبالی نیز شدت گرفته است. هفته گذشته خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد که اتحادیه فوتبال اروپا (یوفا) به‌طور جدی در حال بررسی برگزاری رأی‌گیری برای تعلیق کامل فدراسیون این رژیم است. اریک کانتونا، اسطوره فوتبال فرانسه، نیز در کنسرت «با هم برای فلسطین» در لندن صریحاً خواستار تعلیق فوری این رژیم شد و گفت: «فیفا و یوفا نباید بیش از این اجازه دهند رژیم صهیونیستی در مسابقات حضور داشته باشد.»
اکنون در آستانه آغاز مسابقات مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶، پرسش اصلی این است: آیا تیم ملی رژیم صهیونیستی اصلاً فرصتی برای حضور در این رقابت‌ها خواهد داشت؟ حذف و بازگشت لوگوی ریباک، هرچند موضوعی ظاهراً کوچک، نماد یک بحران عمیق‌تر است؛ بحرانی که نشان می‌دهد فوتبال این رژیم به سرعت در حال رانده شدن به حاشیه‌ای بی‌بازگشت در صحنه بین‌المللی است.
