مرگ مغزی بازگشتی ندارد
دکتر صابری: صابر ممکن است ماه‌ها با دستگاه زنده بماند
به گزارش "ورزش سه"، دکتر مسعود صابری، جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات، در واکنش به خبر مرگ مغزی صابر کاظمی به ورزش سه گفت: «اگر مرگ مغزی یک بیمار توسط گروه فوق‌تخصصی متشکل از کارشناسان وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی تأیید شود، از نظر علمی هیچ معنایی برای بازگشت وجود ندارد. مرگ مغزی پایان کامل فعالیت مغز است و مسیر بازگشتی ندارد. البته تأیید مرگ مغزی به این معنا نیست که بیمار بلافاصله از دستگاه جدا شود؛ تا زمانی که قلب او به کمک دستگاه می‌تپد، ما از نظر قانونی و اخلاق پزشکی مجاز به قطع دستگاه نیستیم. در واقع، فرد تا زمانی که قلبش می‌زند، به دستگاه وصل می‌ماند.»
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه «پروسه تپش قلب در افراد مرگ مغزی تا چه مدت می‌تواند ادامه داشته باشد؟» توضیح داد:
«در افراد جوان و دارای شرایط جسمی سالم، ممکن است قلب برای روزها، هفته‌ها یا حتی ماه‌ها به کمک دستگاه به تپش ادامه دهد و گاهی تا سال‌ها طول کشیده است. در مقابل، در افراد مسن یا کسانی که بیماری‌های زمینه‌ای و مشکلات مزمن دارند، این مدت ممکن است بسیار کوتاه باشد و گاهی بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت طول بکشد. عوامل متعددی از جمله سلامت عمومی بدن، مقاومت قلب و وضعیت ارگان‌ها در این مسئله نقش دارند.»
در ادامه و در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه «برخی گزارش‌ها حاکی از آغاز دیالیز برای کاظمی است، دلیل این اقدام چیست؟» وی گفت: «وقتی فردی دچار مرگ مغزی می‌شود، یا حتی سطح هوشیاری‌اش به‌شدت پایین می‌آید، معمولاً تعادل آب و الکترولیت بدن به هم می‌خورد و خون‌رسانی به اندام‌های حیاتی مثل کلیه‌ها دچار اختلال می‌شود. این وضعیت می‌تواند منجر به نارسایی حاد کلیه شود که این موضوع در افراد دچار مرگ مغزی طبیعی است. از سوی دیگر، در چنین شرایطی معمولاً عفونت‌های ریوی، مجاری ادراری یا حتی عفونت در گردش خون رخ می‌دهد که باعث افت فشار و کاهش پرفیوژن یا خون‌رسانی به ارگان‌های حیاتی می‌شود. وقتی کلیه نتواند وظیفه‌اش را انجام دهد، مواد زائد و سمی در بدن تجمع پیدا می‌کنند. حتی موادی که در حالت عادی برای زندگی ضروری‌اند، مثل پتاسیم، اگر بیش از حد افزایش یابند، برای بدن سمی شده و می‌توانند باعث ایست قلبی شوند. برای جبران عملکرد از دست‌رفته کلیه، ما از دیالیز استفاده می‌کنیم؛ همان‌گونه که در بیماران دچار نارسایی مزمن کلیه انجام می‌شود.»
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه «آیا مرگ مغزی هیچ راه بازگشتی ندارد؟» تأکید کرد: «مرگ مغزی از نظر علمی یک مسیر کاملاً بی‌بازگشت است. زمانی که فعالیت مغز متوقف شد و توسط تیم متخصص تأیید شد، هیچ روش درمانی نمی‌تواند مغز را به حالت قبلی بازگرداند. با این حال، این وضعیت می‌تواند فرصتی ارزشمند برای انجام اقدامی انسانی و نجات جان دیگران باشد.
در ادامه، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه «بر اساس نظر دکتر جباری، علت اصلی حادثه برق‌گرفتگی نبوده بلکه منشأ مغزی داشته است؛ این عارضه مغزی چگونه می‌تواند ایجاد شود؟» توضیح داد: «من با دکتر جباری صحبت مستقیم نداشتم اما ایشان از همکاران قدیمی و محترم من هستند و حتماً براساس بررسی مدارک و سی‌تی‌اسکن بیمار به این نتیجه رسیده‌اند. به طور کلی، عارضه مغزی ممکن است به دلیل پارگی یک رگ در مغز، خونریزی ناگهانی یا نرسیدن خون به مغز ایجاد شود. گاهی فرد دچار افت سطح هوشیاری می‌شود، زمین می‌خورد و به دنبال ضربه دچار خونریزی مغزی می‌گردد. در برخی موارد نیز سکته یا خونریزی خود مغز باعث کاهش سطح هوشیاری می‌شود. در هر دو حالت، آسیب مغزی می‌تواند سبب قطع تنفس یا از بین رفتن اکسیژن‌رسانی به مغز شود و نهایتاً مرگ مغزی را در پی داشته باشد.»
او افزود: «در برخی موارد نیز منشأ مشکل ممکن است قلبی باشد. گاهی فرد دچار آریتمی یا بی‌نظمی در ضربان قلب می‌شود که منجر به قطع موقت خون‌رسانی به مغز می‌گردد. چنین شرایطی ممکن است در حین فعالیت بدنی سنگین یا ورزش حرفه‌ای رخ دهد. به همین دلیل است که ما تأکید داریم جوانان، به‌ویژه ورزشکاران نیمه‌حرفه‌ای یا حرفه‌ای، حتماً پیش از شروع تمرینات، ارزیابی کامل قلبی انجام دهند تا از خطرات احتمالی پیشگیری شود.»
