بهترین نمایش فصل در محاصره جملات اغراق‌آمیز
خطرناک‌ترین اعداد برای اوسمار و پرسپولیس!
به گزارش ورزش سه، سه هیچ برابر استقلال خوزستان چیزی فراتر از یک برد ساده برای هواداران پرسپولیس بود؛ یک نقطه عطف و حداقل آغاز یک دوره امیدبخش در آستانه تعطیلات فیفادی. پرسپولیس روزهایی که باید امتیازات خانگی ساده را جمع می‌کرد، یکی پس از دیگری با تساوی‌های ناامیدکننده هوادارانش را ناامید کرد و مدیران باشگاه را به این دیدگاه قطعی رساند که باید سریع‌ترین تغییر در تاریخ باشگاه اعمال شود، اما سوال اصلی این بود که آیا بعد از این تغییرات، تیم به فرم خوبش بازمی‌گردد؟
پاسخ این سوال خیلی سریع در سه هفته متوالی با سه سرمربی مختلف داده شود؛ نخست شوک برآمده از تصمیم نهایی برای اخراج وحید هاشمیان با برد دو بر صفر برابر ذوب‌آهن همراه شد و در ادامه شاگردان کریم باقری در مقابل دیدگان سرمربی جدید از شکست برابر تراکتور گریختند. سپس نوبت به اوسمار رسید تا تیمش استقلال خوزستان را با ارائه نمایشی تهاجمی و قدرتمندانه در هم بکوبد و اولین سه امتیاز را به دست بیاورد.
پرسپولیس در این بازی تهاجمی و تشنه ظاهر شد آنها از ابتدای مسابقه به دروازه حریف کوبیدند و البته خوش‌شانس بودند که خیلی زود هن توانستند گل اول را بزنند تا بازی گره نخورد و حریف اعتمادبه‌نفس نگیرد. شاید اگر مهاجمان پرسپولیس دقت بیشتری داشتند، می‌توانستند حتی برد بهتری هم به دست بیاورند؛ این خصوصا برای علی علیپور و اوستون اورونوف صادق است که هر کدام سه موقعیت قطعی و مسلم را از دست دادند.
اما در این بازی، آمار و ارقام هم به سود پرسپولیس بود تا چیزی فراتر از سه امتیاز و لذت عینی تماشاگران در کارنامه اوسمار ویه‌را ثبت شود؛ مالکیت توپ، امید گل شوت و ضربه در چارچوب، همه مواردی هستند که این ادعا را ثابت می‌کنند.
هفته اول (فجر): ۵ شوت (۳ چارچوب)، ۱.۴۹ امید گل (۱ گل)
هفته دوم (سپاهان): ۷ شوت (۲ چارچوب)، ۰.۹۹ امید گل (۱ گل)
هفته سوم (فولاد): ۲۰ شوت (۷ چارچوب)، ۲.۳۶ امید گل (۱ گل)
هفته چهارم (چادرملو): ۱۱ شوت (۲ چارچوب)، ۰.۸۴ امید گل (صفر گل)
هفته پنجم (ملوان): ۱۱ شوت (۳ چارچوب)، ۱.۵۱ امید گل (صفر گل)
هفته ششم (گل‌گهر):۱۳ شوت (۴ چارچوب)، ۱.۶۴ امید گل (۱ گل)
هفته هفتم (خیبر): ۱۵ شوت (۸ چارچوب)، ۰.۹۳ امید گل (۱ گل)
هفته هشتم (ذوب‌آهن): ۱۰ شوت (۴ چارچوب)، ۱ امید گل (۲ گل)
هفته نهم (تراکتور): ۸ شوت (۳چارچوب)، ۰.۵۵ امید گل (۱ گل)
هفته دهم(اس خوزستان): ۱۵ شوت (۸ چارچوب)، ۳.۳۰ امید گل (۳ گل)
امید گل چیست؟ چگونه محاسبه می‌شود؟ چه اهمیتی دارد؟
(ترجمه بخشی از مقاله سایت گل)
«امید گل» یا Expected Goals (xG) معیاری آماری در فوتبال است که نشان می‌دهد هر موقعیت گلزنی چقدر شانس تبدیل شدن به گل دارد. این شاخص برخلاف آمار ساده‌ای مثل تعداد شوت یا مالکیت توپ، کیفیت واقعی موقعیت‌ها را می‌سنجد. به بیان ساده‌تر، xG احتمال گل شدن هر شوت است، عددی بین صفر و یک که هرچه بالاتر باشد یعنی موقعیت خطرناک‌تر بوده است. مثلاً ضربه‌ای از دو متری در برابر دروازه‌بان خالی حدود ۰.۹۵ xG دارد، در حالی که شوت از پشت محوطه ممکن است فقط ۰.۰۳ باشد.
محاسبه‌ی xG با داده و مدل انجام می‌شود، نه با حدس یا قضاوت شخصی. شرکت‌های آماری بزرگ مانند Opta و StatsBomb میلیون‌ها شوت واقعی از مسابقات مختلف را بررسی کرده‌اند تا ببینند در شرایط مشابه، چند درصد آن موقعیت‌ها گل شده‌اند. مدل‌های آماری یا یادگیری ماشین (مثل Logistic Regression یا XGBoost) بر اساس ویژگی‌هایی مثل فاصله، زاویه، نوع ضربه، وضعیت مدافعان و شرایط بازی آموزش می‌بینند. بعد از این آموزش، مدل می‌تواند برای هر شوت جدید احتمال گل شدن را تخمین بزند و همان عدد را به‌عنوان xG آن موقعیت ثبت کند.
در سطح تیمی، مجموع xG شوت‌ها در یک بازی نشان می‌دهد تیم از نظر کیفیت موقعیت‌ها چند گل «می‌توانست» بزند، نه اینکه چند گل «باید» می‌زد. این عدد وقتی کنار آمار گل واقعی قرار بگیرد، معنا پیدا می‌کند. اگر تیمی xG بالایی دارد اما گل کمی زده، یعنی در خلق موقعیت موفق بوده ولی در تمام‌کنندگی ضعف داشته؛ برعکس، اگر گل‌هایش بیشتر از xG باشد، یعنی یا دقتی استثنایی داشته یا از موقعیت‌های سخت، گل ساخته است. به همین دلیل تفاوت گل واقعی و xG را شاخصی برای سنجش دقت و کارایی می‌دانند.
اهمیت امید گل در این است که تصویر دقیق‌تری از عملکرد واقعی تیم یا بازیکن ارائه می‌دهد. نتایج فوتبال همیشه با شانس، اشتباه داوری یا یک لحظه تصمیم‌گیری تغییر می‌کنند، اما xG نوسان کمتری دارد و روند واقعی عملکرد را نشان می‌دهد. مربیان، تحلیل‌گران و آمارگران از این شاخص برای ارزیابی سیستم حمله، کیفیت خلق موقعیت، تأثیر مهاجمان و حتی پیش‌بینی افت یا رشد تیم‌ها در آینده استفاده می‌کنند. در دنیای امروز فوتبال، xG دیگر فقط یک عدد نیست؛ بلکه زبانی است برای توضیح علمی‌ترِ آنچه در زمین رخ می‌دهد.
بهترین آمار: تناسب گل، موقعیت گل، امید گل
پرسپولیس برای اولین بار در فصل جاری موفق شد ۳ گل به دروازه حریف بزند. سرخپوشان در دیدار مقابل ذوب‌آهن دو گل زده بودند و برابر فجر، سپاهان، فولاد، گل‌گهر، خیبر و تراکتور هم یک گل به ثمر رساندند. آنها در برابر چادرملو و ملوان از گلزنی ناکام بودند.
بهترین آمار پرسپولیس در شوت، مربوط به دیدار فولاد است. آنها ۲۰ شلیک به دروازه حریف داشتند اما ۳۵ درصد در چارچوب بود و ۵ درصد تبدیل به گل شد. حال آنکه در دیدار استقلال خوزستان این آمار به ۵۷ درصد چارچوب و ۳۳ درصد گل رسید که تفاوت قابل ملاحظه‌ای است. همچنین در این بازی باوجود شوت کمتر نسبت به دیدار فولاد، امید گل بیشتری وجود داشته است.
در هشت هفته با هدایت وحید هاشمیان، ۵ بار امید گل پرسپولیس بیشتر از تعداد گلش بود و سه بار تعداد گل بیشتر از امید گل. برابر ذوب‌آهن، خیبر و سپاهان پرسپولیس کمتر از یک امید گل داشت اما توانست گلزنی کند که به خصوص در دیدار سپاهان فرصت طلبی علی علیپور، این تیم را به پیروزی رساند.
نکته قابل ملاحظه اینکه پرسپولیس برابر خیبر هم ۸ شوت در چارچوب داشت اما امید گل نشان می‌دهد که این فرصت‌ها، موقعیت مسلم گلزنی نبودند. به عبارتی در این بازی پرسپولیس اگرچه موفق شد به دروازه حریف شلیک کند اما موقعیت‌های مناسبی برای مهاجمانش خلق نکرد و در نهایت نیز شکست خورد.
آنچه در دیدار استقلال خوزستان اهمیت دارد این است که میزان شوت، امید گل و تعداد گل پرسپولیس در تناسب با یکدیگر است. البته در همین مسابقه هم سرخپوشان فرصت‌های خوبی را از دست دادند اما به هر حال این فرصت‌سوزی بیش از حد نبود.
خوشبینی، واقع‌گرایی و آینده‌نگری
برای پرسپولیس این یک شروع خوب بود. به عبارتی فعلا همه چیز طبق خواسته و ایده مدیران باشگاه پیش رفته است و تیم با موقعیت بسیار خوبی وارد تعطیلات فیفادی می‌شود و اوسمار دقیقا دو هفته فرصت خواهد داشت تا تیم موردنظر را برای دیدار تراکتور بسازد.
✅ خداحافظی خوب: مدیران باشگاه تصمیم گرفتند برای دیدار با ذوب‌آهن به تیم شوک بدهند تا بازیکنان با اطلاع از خداحافظی قطعی با هاشمیان، تمام تلاش خود را کنند تا او را با برد به خانه بفرستند.
✅ انگیزه برابر سرمربی جدید: در دیدار با تراکتور اگرچه سرخپوشان تبریزی برتری قابل ملاحظه نسبت به پرسپولیس داشتند اما پرسپولیس هم با انگیزه‌تر از همیشه ظاهر شد و در نهایت مزد انگیزه بالای خود را با شلیک دیدنی باکیچ گرفت. این نتیجه اعتماد به نفس را برای آنها به همراه داشت و شاید در حد یک برد می‌ارزید.
✅ آغاز خوب: دیدار با استقلال خوزستان همه چیز برای پرسپولیس داشت، همراهی تماشاگران، برد ارزشمند و نمایش رضایت‌بخش. آنها حالا با خوشبینی وارد فیفادی شدند.
‼️ ملاحظه: فراموش نکنید استقلال خوزستان ارزان‌ترین تیم لیگ بود که بعد از یک هفته اعتصاب وارد جدال با پرسپولیس شد. بنابراین در مورد برد پرگل و نمایش خوب پرسپولیس نباید اغراق شود. همه چیز باید آنطور که واقعا هست بررسی شود.
❓آینده: بازی بعدی پرسپولیس برابر تراکتور است. آیا در صورت شکست، نقطه عکس واکنش‌های حالا بروز خواهد کرد؟ آیا اوسمار می‌تواند برای این مسابقه تیمش را متحول کند؟ باتوجه به فاصله کم دو دیدار با تراکتور، این مسابقه سنجه خوبی خواهد بود تا تیم تغییر یافته پرسپولیس مورد ارزیابی دقیق‌تری قرار بگیرد.
⚠️ خطر آمارگرایی: همه این موارد آمار و ارقام‌هایی هستند که بیانگر واقعیت کامل نخواهند بود. به عبارتی ممکن است در نهایت سه امتیاز کسب شده برابر سپاهان با کمترین شوت و امید گل، پرسپولیس را به هدفش برساند یا از دست رفتن فرصت‌ها در دیدار با فولاد، زیان آور باشد. بنابراین باید توجه کرد که آمار تنها بخشی از آن چیزی است که در زمین می‌گذرد، همانطور که هشت شوت بازی خیبر با هشت شوت دیدار استقلال خوزستان قابل مقایسه نیست.
🔴 جمع‌بندی: پرسپولیس با دو برد و یک تساوی به جدول برگشته اما ضعف‌های غیرقابل انکار در این تیم وجود دارد. آنها باید تلاش کنند شش بازی باقی مانده را از سر بگذرانند تا در نیم فصل با تقویت، شرایط بهتری داشته باشند اما نکته مهم این است که اگر پرسپولیس جام حذفی را از دست بدهد و بعد از این پنج بازی، در جمع مدعیان صدر جدول نباشد، فصل از دست خواهد رفت.
🟢 نتیجه: بنابراین آنها بدون هیجان از کسب سه امتیاز و ارائه نمایش خوب برابر استقلال خوزستان، باید به واقعیات بازگردند و بدانند که تقابل با استقلال و تراکتور، هیچ شباهتی به دیدار با تیم اعتصاب کرده و ارزان‌قیمت خوزستانی نخواهد داشت.
