توضیح حقوقی: تیمداری در منهای فوتبال، چرا و چگونه!
به گزارش ورزش سه، اظهارات اخیر رئیس کمیته صدور مجوز حرفهای فوتبال ایران مبنی بر اینکه «تیمداری باشگاههای فوتبال در سایر رشتهها میتواند منجر به رد مجوز حرفهای از سوی AFC شود»، در نگاه نخست واجد ابهام حقوقی و مستعد خلط مبحث است؛ ابهامی که اگر بهدرستی تبیین نشود، میتواند این تصور نادرست را ایجاد کند که باشگاههایی نظیر استقلال یا سپاهان اصولاً حق فعالیت چندرشتهای ندارند.
برای تحلیل دقیق این موضوع، باید به ماده ۱۲ آییننامه صدور مجوز باشگاهی AFC رجوع کرد.
۱- مفهوم «متقاضی مجوز» در ماده ۱۲ آییننامه AFC
بر اساس بند ۱ ماده ۱۲:
«متقاضی مجوز فقط باید یک باشگاه فوتبال باشد؛ یعنی یک نهاد حقوقی که مسئولیت کامل یک تیم فوتبال شرکتکننده در مسابقات ملی و بینالمللی را بر عهده دارد.»
نکته کلیدی اینجاست که AFC متقاضی مجوز را تعریف میکند، نه کل باشگاه چندرشتهای را یعنی:
نهاد حقوقیای که برای دریافت مجوز معرفی میشود، باید "صرفاً مسئول فعالیت فوتبالی" باشد.
اما این به معنای ممنوعیت وجود نهادهای وابسته یا همگروه در سایر رشتهها نیست.
۲- قاعده «دو ساله»؛ ثبات حقوقی، نه انحصار رشتهای
بندهای ۲ و ۳ ماده ۱۲ بر تداوم عضویت، ثبات ساختار حقوقی و جلوگیری از تغییرات صوری تأکید دارند. هدف این مقرره جلوگیری از دور زدن قوانین، حفظ یکپارچگی مسابقات وجلوگیری از انتقال صوری امتیاز یا هویت باشگاه میباشد.
در هیچیک از این بندها، ممنوعیتی برای تیمداری در سایر رشتههای ورزشی دیده نمیشود.
۳- تجربه عملی AFC؛ باشگاههای چندرشتهای در آسیا
در عمل نیز، رویه AFC مؤید همین تفسیر است. سالهاست باشگاههای متعددی در آسیا بهصورت چندرشتهای فعالیت میکنند و همزمان مجوز حرفهای فوتبال دریافت کردهاند، از جمله:
سپاهان
الریان قطر
الاهلی عربستان
بسیاری از باشگاههای شرق آسیا (ژاپن، کره جنوبی، چین)
وجه مشترک همه این باشگاهها تفکیک کامل حقوقی، مالی و حسابداری هر رشته است.
۴- اصل کلیدی: تفکیک مالی و حقوقی، نه ممنوعیت فعالیت
آنچه در مقررات AFC اهمیت دارد، این است که:
صورتهای مالی ارائهشده به کمیته صدور مجوز صرفاً مربوط به فوتبال باشد؛ هیچ هزینه، بدهی یا درآمدی از سایر رشتهها در آن درج نشود.
هر رشته ورزشی یا دارای شخصیت حقوقی مستقل باشد، یا حداقل دارای حسابداری، دفاتر مالی و ساختار قراردادی جداگانه.
بنابراین تیمداری چندرشتهای مجاز است ارائه صورتهای مالی تلفیقی و غیرشفاف ممنوع است.مشکل زمانی ایجاد میشود که باشگاه، همه رشتهها را تحت یک شرکت،. با یک کد مالیاتی، با یک صورت مالی واحد به کمیته مجوز ارائه کند.
در نهایت بیان این گزاره که «باشگاههای فوتبال حق تیمداری در سایر رشتهها را ندارند»، اگر بدون توضیح تفکیک حقوقی و مالی مطرح شود، میتواند برداشت نادرست ایجاد کند؛ از جمله این تصور که:
> «باشگاهی مثل استقلال، اگر در بسکتبال یا فوتسال تیم داشته باشد، اساساً نمیتواند مجوز حرفهای بگیرد.»
در حالی که چنین ممنوعیتی در ماده ۱۲ آییننامه AFC وجود ندارد؛ آنچه ممنوع است، اختلاط ساختارها و صورتهای مالی است، نه تنوع فعالیت ورزشی.
عادل عابدجوی- وکیل ورزشی
