یک هوادار کنگو سوژه اصلی آفریقا
مجسمه زنده لوممبا: افسانهای که در اسید حل شد!
به گزارش ورزش سه، در جریان تقابل دیشب تیمهای ملی کنگو و بوتسوانا در جام ملتهای آفریقا، سکوهای ورزشگاه شاهد صحنهای دراماتیک و تکاندهنده بود که به سرعت در فضای مجازی وایرال شد؛ یک هوادار متعصب کنگویی با پوششی شبیه به پاتریس لومومبا و با چهرهای آغشته به رنگ سفید که نمادی از «روح» یا پیکر حل شده در اسید رهبر فقید استقلال این کشور بود، تمام ۹۰ دقیقه را بدون کوچکترین حرکتی، خیره به زمین مسابقه ایستاد تا یاد و خاطره این قهرمان ملی کشورش را زنده کند. این نمایش خیرهکننده که با واکنشهای گسترده کاربران در اینستاگرام و شبکههای اجتماعی همراه شده، نشان داد که پس از گذشت دههها، تراژدی لومومبا همچنان بزرگترین انگیزه برای اتحاد و مبارزه در رگهای فوتبال و سیاست کنگو جریان دارد.
دنیای سیاست هم مثل مستطیل سبز، ستارههایی دارد که گاهی عمر درخشششان به کوتاهی یک نیمه فوتبال است، اما اثری که از خود به جا میگذارند، تا دههها در ذهن هواداران (و حتی دشمنانشان) باقی میماند. پاتریس لومومبا، دقیقاً همان شماره ۱۰ خلاقی بود که میخواست بازی استقلال کنگو را از دست بلژیکیهای قدرتمند خارج کند، اما در نهایت با یک «خطای وحشتناک» از جریان بازی حذف شد.
از اداره پست تا بازوبند کاپیتانیِ استقلال کشورش
پاتریس لومومبا، متولد ۱۹۲۵، کارش را نه در میادین بزرگ، بلکه به عنوان یک کارمند ساده در اداره پست شروع کرد. اما او کسی نبود که به نیمکتنشینی قانع باشد. لومومبا با قدرت بیان خیرهکننده و کاریزمایی که داشت، خیلی زود «جنبش ملی کنگو» (MNC) را پایهگذاری کرد تا برای اولین بار در تاریخ این کشور، تیمی متحد برای مقابله با استعمار بلژیک تشکیل دهد.
در سال ۱۹۶۰، لومومبا به آنچه میخواست رسید. او به عنوان اولین نخستوزیر منتخب دموکراتیک کنگوی مستقل، بازوبند رهبری را به بازو بست. اما هنوز عرقش خشک نشده بود که متوجه شد داور مسابقه و تیم مقابل (استعمارگران قدیم و متحدان جدیدشان) نقشههای دیگری برای او دارند.
کودتا در وقتهای اضافه؛ وقتی «سیا» و بلژیک وارد شدند
دوران نخستوزیری لومومبا حتی به اندازه یک فصل فوتبالی هم طول نکشید (تنها حدود ۲۰۰ روز). توطئههای داخلی با حمایت مستقیم سازمانهای جاسوسی غرب (سیا و بلژیک) باعث شد تا او از سمتش برکنار شود. اما فاجعه اصلی در راه بود. او توسط نیروهای وفادار به موبوتو سسه سوکو دستگیر شد و در ژانویه ۱۹۶۱ به منطقهای دورافتاده منتقل شد.
پایان داستان لومومبا از هر فیلم ترسناکی وحشتناکتر بود. او را اعدام کردند، اما قاتلانش چنان از نام او میترسیدند که حتی به جسدش هم رحم نکردند. آنها جسد پاتریس را قطعهقطعه کرده و در ظرفهای بزرگ اسید سولفوریک حل کردند تا هیچ اثری از او باقی نماند. تنها چیزی که از این مبارز بزرگ باقی ماند، یک «دندان طلا» بود که یک افسر بلژیکی به عنوان غنیمت و یادگاری با خود به بروکسل برد.
سالها گذشت و در نهایت در سال ۲۰۲۲، دولت بلژیک تحت فشار افکار عمومی، همان دندان باقیمانده را به خانواده لومومبا در کنگو بازگرداند تا پس از ۶ دهه، برای او مراسم تشییع جنازه برگزار شود.
لومومبا شاید در زمین سیاست باخت، اما امروز در تمام آفریقا از او به عنوان «شهید راه آزادی» یاد میشود؛ رهبری که برای استقلال کشورش تا آخرین نفس جنگید و حتی وقتی بدنش در اسید حل شد، نامش از تالار افتخارات تاریخ پاک نشد.
