ماجراى یک استارت جنجالی در مسابقات كارتينگ

به گزارش ورزش سه، با فروکش کردن پاندمی کرونا در کشور تقویم مسابقات ورزشی به شکل منظم و پرتعداد سابق خود بازگشته و شور و شوق برای مسابقه دادن در برخی رشته‌های ورزشی کاملا مشهود به نظر می‌آید. به خصوص در مسابقاتی مثل اتومبیلرانی و موتورسواری که قهرمان آنها در پی یک فصل مسابقه مشخص می‌شود، میل به مسابقه دادن با وجود همه مشکلات و چند برابر شدن هزینه‌ها مضاعف شده اما در همین شرایط امیدوار کننده، بروز اتفاقاتی در مسابقات می‌تواند منجر به کاهش انگیزه‌ها و دلسردی ورزشکاران شود.
جمعه دو هفته قبل در پیست سوپر کارت آیلند، دور دوم از مسابقات فصل جدید کارتینگ (روتکس مکس) در حالی برگزار شد که 25 راننده در دو گروه اصلی به میدان آمدند تا رقابتی جذاب‌تر نسبت به گذشته را رقم بزنند. راند دوم این مسابقات که از رقابت‌های پایه اتومبیلرانی محسوب می‌شود به دلیل حضور اسپانسر و جوایز نقدی، می‌توانست یکی از رقابتی‌ترین مسابقات اخیر باشد اما به دلیل برخی تخلف‌ها و بی‌توجهی به اعتراضات، مسابقه پایان خوش و منصفانه‌ای نداشت.

بعد از برگزاری تایم‌گیری برای مسابقه اصلی و توضیح کلی مسابقه، 25 راننده از سه نسل متفاوت آماده رقابتی حساس و نفسگیر شدند که شاید نمونه آن در سایر رشته‌های اتومبیلرانی ایران کمتر باشد. نزدیک‌بودن خودروها از نظر توان و پرفورمنس از یک سو و پشتوانه خوبی که شاید نظیر آن در منطقه کمتر یافت شود سبب شده که مسابقات کارتینگ راهی برای رسیدن به آرزوهای رانندگان جوان به رقابت‌های آینده‌دار بین‌المللی تلقی شود با این حال بروز رفتارهای غیرورزشی ممکن است این انگیزه‌ها را از بین ببرد و رقابت سالم را قربانی کند.

پیچیدگی‌های یک رقابت
راند دوم مسابقات کارتینگ قهرمانی کشور با اتفاقات عجیب و برخوردهای متعددی همراه بود که منجر به هیجان‌انگیزتر شدن این رقابت و البته اعتراض برخی رانندگان برای تغییر نتایج کلی در این رقابت شد. گروه اول مسابقه که به گروه سینیور مشهور است در گرمای عصرگاه و چشم در برابر تیغ آفتاب شدید در منطقه زرندیه، کارشان را آغاز کردند در حالی که در بر اساس رکوردهای تایم‌گیری آرین فرهادی، آرمان رکنی و مهربد شاملی به ترتیب خطوط اول تا سوم را در اختیار داشتند. در این گروه حضور علی منصوریان با نزدیک به 50 سال سن و هیربد کریمی 11 ساله از جذابیت‌های مسابقه بود و در عین حال سوشیانس باقری نیز نشان داد که رو به رشد است و قصد دارد به نفرات پیشتاز نزدیک شود. حضور دنیا موسوی به عنوان راننده زن نیز از دیگر نکات جذاب مسابقه بود.
دور اول گروه سینیور درحالی آغاز شد که راننده‌ها با حفظ رده‌ها دور اول گرم کردن را طی کردند اما مارشال مسابقه اجازه استارت را نداد تا آنها یک دور دیگر را نیز به صورت «فورمیشن لپ» طی کنند. اتفاقا ماجرا از همین لحظات شروع شد یعنی لحظاتی که باید خودروها در کوریدور دوگانه خط استارت حرکت می‌کردند و ترتیب خود را حفظ می‌کردند. طبق قانون باید راننده‌ها با سرعت یکنواخت به خط استارت نزدیک شوند اما در این مسابقه چند نفری بعضا با گاز و ترمز پیاپی سعی کردند راننده‌های پشت سر خود را گیج و مضطرب کنند. با اعلام استارت، نظم لازم بین خودروها به هم ریخت و چرخ برخی از خودروها از خط‌کشی کوریدورهای دوگانه بیرون زد اما هر چه بود مسابقه آغاز شد و راننده‌ها با تخت کردن پدال گاز به سمت پیچ اول حمله بردند. طبیعتا راننده‌های پیشتاز سعی کردند با حرکت در مسیر کوتاه‌تر پیچ اول جایگاه خود را حفظ کنند و مانع سبقت‌گیری نفرات بعدی شوند. همین موضوع باعث شد در پیچ‌های اولیه یکی دو برخورد صورت بگیرد و آرین فرهادی پیشتاز بماند و مهربد شاملی از جایگاه سوم به چهارم برود.
رقابت گروه پیشتاز بین آرین فرهادی، آرمان رکنی، مهربد شاملی و سوشیانس باقری تا آخرین لحظه به شدت ادامه داشت اما در پایان 8 دور مسابقه سرانجام مهربد شاملی توانست رتبه سوم را پس بگیرد. در همان دور نخست یا لِگ اول البته مشخص بود که رقابت پرالتهابی در جریان است و دور دوم مسابقه قطعا آبستن حوادثی خواهد بود.

باز هم خطای کوریدور
دور دوم مسابقه گروه سینیور با همان چیدمان تایم‌گیری انجام شد اما در دور وارم آپ یا فورمیشن لَپ، اتفاقات عجیبی رخ داد. در حالی که راننده‌های گروه پیشتاز سرعت یکنواختی نداشتند و بر خلاف قوانین باز هم سرعت خود را تند و کُند کردند تا شاید تمرکز نفرات پشت‌سر را بر هم بزنند، فرمان استارت صادر شد. عجیب اینکه باز هم چرخ برخی از خودروها از خط‌کشی کوریدورهای دوگانه بیرون زد که این موضوع تخلف آشکار محسوب می‌شود. با این حال خودروها با حداکثر فشار به سمت پیچ اول حمله بردند تا از گزند سبقت نفرات بعدی مصون بمانند و طبیعتا راننده‌ها به سمت مسیر کوتاه‌تر و بریدن پیچ شتاب گرفتند.
در حالی که ترتیب راننده‌ها به هم ریخته بود که این نیز از جمله خطاهای خط استارت محسوب می‌شود ناگهان آرین فرهادی با وجود پیشتازی به سمت بیرون پیچ رفت و سعی کرد با دایره بزرگتری به پیچ اول حمله کند، در حالی که چنین تکنیکی کمتر از سوی نفر اول و پیشتاز بروز می‌کند.
این حرکت منجر به برخورد او با مهربد شاملی و سپس برخورد مهربد با سوشیانس شد و با همین ضربات ترتیب اولیه به هم ریخت و آرمان رکنی به عنوان پیشتاز از این مخمصه بیرون آمد. در این فعل و انفعال سوشیانس باقری تا رده دوم جلو رفت و مهربد شاملی نیز تا رتبه پنجم عقب کشید. مسابقه با فشار و التهاب زیادی ادامه یافت و تا دور سیزدهم مهربد شاملی خود را تا رتبه چهارم بالا کشید اما دیگر فرصتی برای سبقت گرفتن نبود و به ترتیب آرین فرهادی، آرمان رکنی و سوشیانس باقری از خط پایان عبور کردند. نکته جالب این بود که با وجود پیش افتادن آرمان رکنی در پیچ اول، کمی بعد آرین فرهادی با یک سبقت نه چندان ریسکی از او عبور کرد و دوباره جلودار شد و به عنوان نفر اول از خط پایان گذشت. در حالی که رانندگان دور آرام (کول داون) را برای بازگشت به گاراژ طی می‌کردند، روی سکوها صحبت از اتفاقات و خطاهای پیش آمده آغاز شده بود و انتظار می‌رفت تیم برگزاری و کلرک مسابقه سراغ بازبینی تصاویر بروند.

*اعتراض‌هایی که پاسخ داده نشد
این اما پایان ماجرا نبود و پس از بازگشت خودروها به گاراژ، چند نفر به اتفاقات رخ داده اعتراض کرده و به صورت کتبی و آماده کردن فیلم‌هایی که از دوربین روی کلاه ایمنی آنها ضبط شده بود، خواستار بازبینی مسابقه و بررسی تخلف‌ها شدند. البته بر اساس قوانین جاری مسابقات کارتینگ و فیلم‌های ارائه شده، طبیعتا باید به خاطر جامپ استارت و پیچیدن بی‌ملاحظه به سمت پیچ و برخورد با خودرویی که داخل پیچ را در اختیار گرفته باید آرمان رکنی، سوشیانس باقری و آرین فرهادی، پنالتی (جریمه) زمانی و جایگاهی بگیرند و قاعدتا باید سکوی مسابقه تغییر کند. اعتراض مهربد شاملی و تیم او نیز به همین موضوع بود و با توجه به تخلف آشکار دو سه راننده و پنالتی‌هایی که از 3 تا 10 ثانیه در قانون پیش‌بینی شده و حتی در برخی موارد باید راننده 10 پوزیشن جریمه شود، کلا باید سکوی مسابقه تغییر می‌کرد.
اما در شرایطی که این امکان وجود داشت که مدارک و مستندات اعتراض به فاصله کمی بعد از پایان مسابقه مورد بررسی قرار گیرد، کمیته برگزاری مراسم سکو را بر پا کرد و نهایتا روز دوشنبه برای رسیدگی به اعتراض‌ها اعلام شد. عجیب‌تر اینکه در جلسه رسیدگی نیز مشخص شد کمیته بررسی یا داوران، به صورت دقیق و کامل مستندات را کنترل نکرده یا شاید نخواستند که این کار را انجام دهند و در مقابل از بررسی مستندات نامحکمی حرف زدند که به راحتی می‌شد آنها را نقض کرد. عجیب‌تر از همه اینکه داوران بی آنکه حکم کتبی و مستند به قوانین مصرح در این زمینه بدهند، اعلام کردند که مهربد شاملی به خاطر دیر ترمز کردن باید 10 ثانیه پنالتی بگیرد و اساسا او باید راه را برای کسی که از بیرون پیچ ناگهان وارد شده و ضربه زده، باز می‌کرده است! حکمی که متناسب با قوانین منطبق نیست و بیشتر به نظر شخصی شبیه است.

*نظر شفاهی به جای بیانیه کتبی
با اعتراض تیم پشتیبانی مهربد شاملی، باز هم قرار بر این شد که اعتراض مجدد صورت بگیرد در حالی که تیم بررسی از دیدن مدارک و مستندات هم ابراز تعجب کرده و مدعی شدند که این مستندات را ندیده‌اند! در عین حال تا قبل از جلسه بررسی اعتراض مجدد، بیش از همه فرهاد موسوی در اعلام نظر گروه داوران فعال بود که خود تجربه مسابقات برون‌مرزی داشته و از مدتی قبل به عنوان رئیس کمیته کارتینگ از رئیس فدراسیون حکم گرفته است. نکته‌ای که به نظر خارج از عرف ورزش و دور از اخلاق حرفه‌ای است چرا فرهاد موسوی خود در گروه DD2 همین مسابقه شرکت داشت و برای چندمین بار هم برنده شد اما قاعدتا و بر اساس آیین‌نامه‌های ورزشی اگر در مقام ورزشکار می‌خواهد در مسابقه شرکت کند طبیعتا باید به صورت مطلق از سیستم برگزاری و داوری دور باشد وگرنه ذی‌نفع محسوب شده و این خود یک تخلف آشکار است، آنچنانکه برخی در روز مسابقه نیز معتقد بودند منافع مشترکی بین او و برخی رانندگانی که در مسابقه سینیور مقام کسب کردند و از قضا مورد اعتراض هم بوده‌اند وجود داشته است.
نکته مهم دیگر این است که بر اساس قوانین بین‌المللی اگر اعتراضی از سوی افراد ارائه می‌شود کمیته داوری یا برگزاری پس از بررسی متن اعتراض و شواهد و مستندات نهایتا اقدام به انتشار یک حکم یا بیانیه رسمی و مکتوب می‌کند که امضای اعضای ارشد کمیته روی آن است و به آن سندیت می‌بخشد. انتشار این حکم به نوعی جنبه آموزشی دارد و باعث می‌شود در مسابقات بعدی رانندگان دچار آن خطا یا اشتباه مورد بحث نشوند اما در مورد این مسابقه هیچ حکم کتبی و رسمی هم ارائه نشده که این نیز یک اشتباه از سوی برگزاری است.
به هر صورت صحنه ورزش در دنیا عرصه‌ای است که تا حد امکان سعی شده در آن انصاف و برابری رعایت شود که اگر چنین نباشد در نخستین گام همان ورزش در دچار خسارت و نقصان جبران‌ناپذیر خواهد شد و کیفیت و رقابت در آن رو به کاستی خواهد گذاشت. اتفاقات مسابقه دوم کارتینگ در فصل جاری شاید امری طبیعی و ناشی از تمایل ورزشکاران برای پیروز شدن تلقی شود اما بررسی حرفه‌ای و بدون جانبداری برای صدور حکم قانونی و دقیق نیز از مهم‌ترین وظایف برگزارکنندگان مسابقه است نه اینکه به اعتراضات پاسخ داده نشود.
شنیده شده که قرار است یک دیوان عالی ورزشی شبیه به دادگاه عالی جهانی ورزش (CAS) در سیستم ورزش ایران نیز راه بیفتد که به نظر به درد چنین روزهایی خواهد خورد، خصوصا برای ورزش‌هایی که پیچیدگی‌های فنی زیادی دارند و تصمیم‌گیرندگان آن نیز بسیار محدود هستند.