کری‌خوانی نیوزیلندی‌ها با یک بازی در 53 سال پیش

به گزارش ورزش سه، با انجام قرعه‌کشی جام جهانی 2026 و هم‌گروه شدن ایران و نیوزیلند همانطور که فوتبال ایران در تلاش برای آشنا شدن با فوتبل نیوزیلند است، نیوزیلندی‌ها هم در تلاش هستند با ایران و فوتبالش بیشتر آشنا شوند. در همین فضا است که سایت نیوزیلندی دِ پوست به پنجاه سال پیش برگشته و خاطره اولین بازی رسمی ایران و نیوزیلند را مرور کرده است. ما در تاریخ فوتبال دو کشور شاهد دو بازی بین ایران-نیوزیلند هستیم. ایران و نیوزیلند اولین بار در آگوست 1973 در آکلند نیوزیلند در یک بازی دوستانه به مصاف هم رفتند. این بازی که با تساوی 0-0 به پایان رسید همان مسابقه‌ای است که سایت نیوزیلندی برای کری‌خوانی با ایران به آن پرداخته است.

دومین بازی تاریخ تیمهای ملی ایران و نیوزیلند به سال 2003 برمی‌گردد. بازی‌ای تحت عنوان چلنج کاپ آسیا-اقیانوسیه که در ورزشگاه آزادی برگزار شد و ایران موفق شد 3-0 پیروز شود.

سایت نیوزیلندی اینطور به اولین مسابقه تیمهای ایران و نیوزیلند می‌رود: روزی که پیشگامان فوتبال نیوزیلند با یک گل مردود جنجالی از پیروزی تاریخی مقابل ایران محروم شدند.

فارغ از جدال‌های تاریخی دو تیم از روزی که قرعه‌کشی جام جهانی 2026 انجام و مشخص شد اولین بازی ما مقابل نیوزیلندی‌ها است، رسانه‌ها و فوتبالی‌های این کشور دائما در حال کری‌خوانی با ایران هستند. یکی از کاپیتان‌های پیشین فوتبال نیوزیلند در مصاحبه با دِ پست می‌گوید پیروزی احتمالی تیم ملی این کشور مقابل ایران در جام جهانی 2026 می‌تواند یک حساب قدیمی را تسویه کند. اشاره او به همان مسابقه است؛ بازی‌ای در بیش از ۵۰ سال پیش که با یک گل مردود جنجالی، به ضرر نیوزیلندی‌ها رقم خورد.

ایران و نیوزیلند قرار است در گروه G جام جهانی ۲۰۲۶، در ماه ژوئیه و در لس‌آنجلس، به مصاف هم بروند. این دومین مسابقه رسمی تاریخ دو تیم خواهد بود. اما اگر بخواهیم به اولین بازی رسمی دو تیم برگردیم باید 53 سال به عقب برگردیم. به یک بازی دوستانه در آگوست 1973.

نیوزیلندی‌ها با یک گل مردود کری می‌خوانند

دِ پست برای یادآوری آن مسابقه به سراغ ارل توماس رفته است؛ مهاجم نوک آن زمان تیم نیوزیلند تحت هدایت بری ترومن، که در بازی دوستانه آگوست ۱۹۷۳ در پارک نیومارکت اوکلند مقابل ایران حضور داشت؛ مسابقه‌ای که با تساوی بدون گل به پایان رسید.

توماس هنوز هم معتقد است تیم میزبان، که نیوزیلند باید صاحب گلی می‌شد که می‌توانست یک پیروزی تاریخی برای نیوزیلند رقم بزند. اما نیوزیلندی‌ها بعد از گذشت 53 سال هنوز که هنوز است می‌گویند ناداوری باعث شده نتوانند ایران را شکست بدهند.

در آن مسابقه، آلن وست، هافبک نیوزیلند، که در اکتبر گذشته و در ۸۶سالگی پس از سال‌ها فعالیت در عرصه مربی‌گری درگذشت، در نیمه اول شوتی زد که به زیر تیر افقی برخورد کرد و به نظر می‌رسید از خط دروازه عبور کرده باشد.

توماس با یادآوری آن صحنه گفت: "ضربه خوبی بود. آلن از روی خط محوطه جریمه شوت زد. گلی بود که می‌توانست ما را برده بازی کند." او می‌گوید خودش توپ را دنبال کرد، اما آن‌قدر مطمئن بود توپ از خط گذشته که حتی تلاشی برای ضربه نهایی نکرد. توماس گفت:" برگشتم تا به سمت نیمه خودمان بروم. به نظر من توپ داخل دروازه بود، برای همین برگشتم. وقتی داور، تام دلاهانتی، گل را قبول نکرد، کمی شوکه شدم، اما خب از آن اتفاق‌هاست که در فوتبال می‌افتد. کار زیادی هم نمی‌شود کرد." جالب اینجا است که داور آن مسابقه هم نیوزیلندی بوده ولی هموطنانش نیم قرن بعد هنوز از اشتباه او شاکی هستند.

توماس در ادامه صحبتهایش از وست که از او به عنوان وستی یاد می‌کند اینطور گفت:" وستی دیگر بین ما نیست که خودش تعریف کند چه شد، اما چیزی که من به یاد دارم همین است."

انجمن مطبوعات نیوزیلند در سال 1973 از آن بازی گزارشی نوشتاری تهیه کرد و نوشت داور و کمک‌داور در موقعیتی نبودند که صحنه را به‌درستی ببینند.

این مسابقه سال‌ها پیش از ورود VAR به فوتبال برگزار شد و بازی بدون اعلام گل ادامه پیدا کرد. پیروزی ۱-۰ می‌توانست یک پیروزی بزرگ بین‌المللی و نادر برای نیوزیلند، آن هم مقابل تیمی خارج از حوزه اقیانوسیه، باشد.

توماس که در سال ۱۹۷۵ کاپیتان تیم ملی کشورش شد و در مجموع ۲۳ بازی ملی انجام داد، در ادامه مصاحبه خود گفت هر دو تیم "چند موقعیت" داشتند و تساوی "احتمالا نتیجه عادلانه‌ای" بود.

توصیف ستاره نیوزیلند از تیم ملی ایران 1973

او گفت: "ایرانی‌ها تیم خوبی بودند، اما ما هم خوب بازی کردیم و در مجموع اختلاف زیادی در بازی نبود. برای آن مقطع، تیم بدی نداشتیم. همه بچه‌ها می‌توانستند فوتبال بازی کنند، فوتبالیست بودند نه فقط بازیکنان فیزیکی".

ستاره سابق نیوزیلند در ادامه به توصیف تیم ملی ایران در 1973 پرداخت:" ایرانی‌ها در حمله تیم خوبی بودند، اما شاید در دفاع خیلی فوق‌العاده نبودند. تند و تیز، مسلط به توپ و با پاس‌های کوتاه خوب بازی می‌کردند. در این بخش شاید از ما بهتر بودند. اما ما هم چند بازیکن خوب داشتیم؛ برایان ترنر، وستی و چند نفر دیگر که آنها هم بلد بودند بازی کنند."

تیم ملی ایران در سال ۱۹۷۳ برای آماده‌سازی پلی‌آف بین‌قاره‌ای جام جهانی مقابل استرالیا، برای پشت سر گذاشتن یک تور آماده‌سازی و انجام دو بازی به نیوزیلند رفته بود. ایران ابتدا در شهر کرایست‌چرچ مقابل تیم کانتربری به تساوی ۱-۱ رسید؛ تیمی که بازیکنانی مثل استیو سامنر و بابی آلموند، از اعضای آینده تیم جام جهانی ۱۹۸۲ نیوزیلند، را در اختیار داشت.

دروازه‌بان کانتربری، فیل داندو، به همراه مدافعان تیم ایان پارک، کن فرانس و گراهام گریفیث و هافبکی به اسم الکس اسمیت، دو روز بعد در اوکلند برای تیم ملی نیوزیلند به میدان رفتند. داندو، پارک و اسمیت اولین بازی ملی‌شان را انجام دادند و استیو بویلند از ولینگتون هم برای نخستین بار بازی کرد.

تساوی با نیوزیلند باعث شد ایران به جام جهانی 1974 نرسد؟

با وجود مصدومیت علی پروین، ستاره خط حمله ایران، که در بازی کرایست‌چرچ پایش زخمی شده بود، کسی شانسی برای نیوزیلند قائل نبود.

نیوزیلند در مرحله انتخابی جام جهانی ۱۹۷۴، با وجود دو تساوی مقابل استرالیا، در گروهی چهار تیمه با استرالیا، عراق و اندونزی در قعر جدول قرار گرفت و حذف شد. ایران اما بدون شکست از گروه خود صعود کرد و به پلی‌آف مقابل استرالیا رسید.

چند بازیکن ایران سابقه حضور در المپیک ۱۹۷۲ را داشتند و برخی دیگر بعدتر در المپیک ۱۹۷۶ مونترال و جام جهانی ۱۹۷۸ بازی کردند. ناتوانی ایران در شکست دادن نیوزیلند شاید روی اعتمادبه‌نفس ایرانی‌ها تاثیر گذاشت. پنج روز بعد، آنها در سیدنی با نتیجه ۳-۰ به استرالیا باختند و با وجود پیروزی ۲-۰ در تهران با دو گل کاپیتان پرویز قلیچ‌خانی، در مجموع ۳-۲ از صعود به جام جهانی ۱۹۷۴ بازماندند.

حتی ردپایی از نیوزیلند در موفقیت استرالیا دیده می‌شد. راله راشیچ، سرمربی استرالیا، فاش کرد گزارش کاملی از تیم ایران را از تام رندلز، هافبک نیوزیلند که در بازی کرایست‌چرچ حضور داشت، دریافت کرده بود.

توماس در ادامه حرفهایبش گفت: "آنها تیم خوبی بودند و فکر می‌کنم از آن زمان هم خیلی بهتر شده‌اند."

وقتی از او پرسیده شد آیا پیروزی نیوزیلند در لس‌آنجلس می‌تواند آن ناکامی قدیمی را جبران کند، پاسخ داد: "شاید کمی حساب و کتاب را منصفانه‌تر کند."اما بازی ما فقط یک دیدار دوستانه بود و چیز خاصی در آن در خطر نبود. امیدوارم در ۲۰۲۶ ببریم."

باز هم کری‌خوانی نیوزیلندی‌ها برای ایران در آستانه جام جهانی 2026

دِ پست در ادامه می‌گوید: از زمان قرعه‌کشی جام جهانی در واشنگتن دی‌سی در شنبه گذشته، بسیاری از هواداران نیوزیلند درباره شانس صعود تیم‌شان از مرحله گروهی، برای اولین بار در تاریخ، صحبت می‌کنند. تیم دارن بیزلی با بلژیک، مصر و ایران هم‌گروه شده است.

روایت سایت نیوزیلندی از بازی دیگری که آنها با یک تیم از ایران داشتند هم جالب است:" از سال ۱۹۷۳ تاکنون نیوزیلند مقابل تیم ملی ایران بازی نکرده‌اند، هرچند در سال ۱۹۷۸ یک تیم نیوزیلندی مقابل پاس تهران، قهرمان باشگاهی ایران، در جام رئیس‌جمهور کره‌جنوبی بازی کرد و ۲-۱ باخت". نیوزیلندی‌ها ظاهرا بازی سال 2003 در آزادی که به ایران 3-0 باختند را فراموش کرده یا ترجیح می‌دهند فراموش کنند.

دِ پست در ادامه به سراغ بررسی گروه نیوزیلند در جام جهانی پرداخت:" بلژیک، تیم هشتم رده‌بندی جهان، با ستاره‌هایی چون کوین دی‌بروینه، تیبو کورتوا، روملو لوکاکو با ۸۹ گل در ۱۲۴ بازی ملی، جرمی دوکو و لئاندرو تروسار، حریف بسیار سختی خواهد بود. مصر، تیم سی‌وچهارم رده‌بندی، خط حمله قدرتمندی با محمد صلاح، عمر مرموش و مصطفی محمد در اختیار دارد. مصر چند سال پیش در قاهره در یک بازی دوستانه ما را 1-0 شکست داده است. روی کاغذ، ایران، تیم بیستم رده‌بندی جهان، هم باید برای نیوزیلند، تیم هشتادوششم دنیا، حریفی بسیار سخت و دشوار باشد. ایران در صدمین سالگرد نخستین بازی ملی خود، برای هشتمین بار در جام جهانی حضور خواهد داشت. نیوزیلند هم سومین حضورش را تجربه می‌کند؛ پس از ۱۹۸۲ و ۲۰۱۰. در حالی که بلژیک و مصر پر از نام‌های شناخته‌شده هستند، بیشتر بازیکنان ایران در لیگ داخلی، یعنی لیگ حرفه‌ای خلیج فارس، بازی می‌کنند؛ لیگی که طبق رتبه‌بندی سایت Global Football Rankings، در جایگاه چهل‌ونهم جهان قرار دارد.

در مقابل، نیوزیلند کریس وود را به‌عنوان یک ستاره تثبیت‌شده لیگ برتر انگلیس در اختیار دارد. مارکو استامنیک، لیبراتو کاکاسه، مکس کروکمب و تایلر بیندون در چمپیونشیپ انگلیس بازی می‌کنند، رایان توماس در اردیویسه هلند حضور دارد و مایکل باکسال و فین سورمن در لیگ MLS آمریکا بازی می‌کنند؛ همگی در لیگ‌هایی با رتبه بالاتر از لیگ ایران. پس آیا هواداران آل‌وایتس می‌توانند رویایی در سر داشته باشند؟"

سایت نیوزیلندی فراموش می‌کند که ستاره اصلی ایران مهدی طارمی است که سابقه سالها بازی در پورتو و اینتر را دارد و در حال حاضر پیراهن المپیاکوس را به تن دارد و در لیگ قهرمانان به میدان می‌رود. او همین چند روز پیش موفق شد در لیگ قهرمانان دروازه رئال مادرید را باز کند.

توماس، در ادامه گفت: "قرعه خوبی نصیب نیوزیلند شده، اما فکر می‌کنم کار خیلی سخت است. در جام جهانی قرعه آسان وجود ندارد، اما اگر قرار باشد انتخاب کنی با چه تیمی بازی کنی، ایران احتمالا یکی از آن تیم‌هاست." همانطور که گفتیم نیوزیلندی‌ها همچنان در فاز کری‌خوانی با ایران هستند.